ΡΩΜΟΣ ΦΙΛΥΡΑΣ – ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
Άρθρο της Άννας Ψυχογιού
Δεν Ήτανε Να Γίνω
Ένα πουλί που λάλησε
στον άνεμο της νιότης,
στ’ ολάνθιστο απαλό κλαδί
κάποιας αγάπης πρώτης
και το τραγούδι του άλλαξε
σε πικρό ξάφνου θρήνο.
Δεν ήτανε να γίνω
ό,τι έχω ‘νειρευτεί…
Κορίνθιος ποιητής και δημοσιογράφος, με τραγικό τέλος. Εντάσσεται στον κύκλο των νεορρομαντικών ποιητών του Μεσοπολέμου.
Ο Ρώμος Φιλύρας έφυγε σαν σήμερα στις 9 Σεπτεμβρίου του 1942 και ήταν Έλληνας ποιητής.
Ο γνωστός κυρίως ως ποιητής και δημοσιογράφος Ρώμος Φιλύρας (φιλολογικό ψευδώνυμο του Ιωάννη Οικονομόπουλου) γεννήθηκε το 1888 στο Κιάτο Κορινθίας και το 1902 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Η 1η εμφάνισή του στο λογοτεχνικό χώρο πραγματοποιήθηκε με πεζό που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Μυτιλήνης, Χαραυγή. Μαθητής Γυμνασίου ακόμη, άρχισε να συνεργάζεται με περιοδικά κι εφημερίδες της εποχής (Νουμάς, Διάπλαση των Παίδων, Ακρόπολις, Πρόοδος, Νέα Ελλάς, Πατρίς, Ελεύθερον Βήμα, Καθημερινή, Ηγησώ, Εστία, Νέα Εστία, Κύκλος, Ξεκίνημα κ.ά.), όπου δημοσίευσε ποιήματα, χρονογραφήματα και παρουσιάσεις βιβλίων. Οι δημοσιεύσεις ποιημάτων και πεζών στη Διάπλαση Των Παίδων, ήτανε πάντα με το πραγματικό του όνομα. Από το 1903 υιοθέτησε το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Ρώμος Φιλύρας για τα ποιήματα που δημοσίευε στο λογοτεχνικό περιοδικό Νουμάς. Το 1911 εξέδωσε τη 1η του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ρόδα Στον Αφρό».
Το 1916 διορίστηκε αρχικά αρχειοφύλακας και στη συνέχεια γραφέας στο Δικαστικό Σώμα Στρατού. Την ίδια χρονιά εξέδωσε το πεζό «Ο Θεατρίνος Της Ζωής» (1916). Έφτασε ως το βαθμό του υπολοχαγού και κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων πολέμησε στη Μακεδονία και την Ήπειρο, που έπαθε κρυοπαγήματα. Κείνη τη περίοδο εξέδωσε άλλες 5 ποιητικές συλλογές: «Γυρισμοί» 1912-1918 (1919), «Οι Ερχόμενες» (1920), «Κλεψύδρα» (1921), «Πιερρότος» (1922), «Θυσία» (1923
Πέρασε πολλές περιπέτειες και μεταπτώσεις σ’ όλο τον υγιή του βίο. Το 1920, συνεπεία αφροδίσιου νοσήματος, άρχισε να εμφανίζει προβλήματα στην ψυχική του υγεία. Το 1927 κλείστηκε στο Ψυχιατρείο, όπου παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του.
Πολύ περισσότερα, 350 και πλέον, είναι τα ποιήματα που έγραψε μετά τον εγκλεισμό του στο Δρομοκαΐτειο. ‘Οσοι τον επισκέπτονταν έφευγαν με χειρόγραφά του, λυρικά και παραληρηματικά ποιήματα σκαλισμένα σε σημειωματάρια, σε κουρελόχαρτα, σε κουτιά τσιγάρων. Με τον ίδιο τρόπο δραπέτευσε το ημερολόγιό του, το οποίο δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στη Καθημερινή το 1929 με τον τίτλο «Η Ζωή Μου Στο Δρομοκαΐτειον».
Με πρωτοβουλία του Αιμίλιου Χουρμούζιου, που είχε επισκεφθεί τον ποιητή στο ψυχιατρείο, η Καθημερινή δημοσίευσε το αυτοβιογραφικό αυτό κείμενο από τις 23 έως τις 29 Ιουνίου του 1929, συνοδεύοντας τις 1ες 2 δημοσιεύσεις με φωτογραφίες του ποιητή μέσα από το Δρομοκαΐτειο.
Στην ποίησή του διαφαίνεται η πρόθεσή του να χρησιμοποιήσει νέες λυρικές φόρμες αλλά και φραστικούς νεωτερισμούς, ενώ δεν λείπουν η μουσικότητα και ο ρομαντισμός. Συχνά στα ποιήματά του υπάρχει η αίσθηση της πικρίας και της απογοήτευσης, των ματαιωμένων προσδοκιών, που απορρέει από την προσποιητή ευθυμία των πρόσκαιρων απολαύσεων, η οποία γίνεται αντιληπτή ως σπατάλη και στέρηση εσωτερική. Η δυσαρμονική αυτή αίσθηση εκφράζεται, όχι με τον υψωμένο τόνο των ποιητών που είχαν επηρεαστεί από τον Παλαμά, αλλά με λεξιλόγιο καθημερινό, το οποίο ενίοτε αποκλίνει από την καθιερωμένη ποιητική γλώσσα.
Άρθρο της Άννας Ψυχογιού
Η Άννα Ψυχογιού γεννήθηκε στην Άρτα και τα τελευταία χρόνια ζει στην Στοκχόλμη όπου εργάζεται ως καθηγήτρια υποκριτικής. Έχει σπουδάσει ηθοποιός στην Δραματική Σχόλη ‘’ Μαίρης Βογιατζή Τράγκα ’’ στη Αθήνα και παράλληλα κάνει σκηνοθεσία θεατρικών έργων. Τον ελεύθερο χρόνο της ασχολείται κυρίως με τις μεταφράσεις θεατρικών έργων που ανεβάζει. Της αρέσει να διαβάζει βιβλία , να ακούει μουσική και να πηγαίνει ταξίδια.
