ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ (1): ΜΙΑ ΛΥΠΗΡΗ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ.
Άρθρο της Μαρίας Αρβανίτη
Blue Whale, Momo, Jonathan Galindo όλοι μας γνωρίζουμε άμεσα ή και έμμεσα κάποιο από τα παραπάνω διαδικτυακά παιχνίδια. Τα παιχνίδια αυτά απευθύνονται και έχουν ως θύματα μικρά παιδιά και εφήβους. Ποιο είναι όμως το περιεχόμενο αυτών των παιχνιδιών και τι τα καθιστά επικίνδυνα;
Λοιπόν, τα εν λόγω παιχνίδια έχουν ως βασικό τους θέμα τις προκλήσεις ,οι οποίες σταδιακά δυσκολεύουν και στο τελικό τους στάδιο απειλούν την σωματική ακεραιότητα του ατόμου. Οι προκλήσεις / οι διαγωνισμοί είναι ένα αρκετά σύνηθες φαινόμενο μεταξύ παιδιών και εφήβων εδώ και αρκετά χρόνια. Οι συγκεκριμένες διαδικτυακές προκλήσεις κάθε άλλο παρά αθώες είναι.
Μάλιστα παρουσιάζουν μεγάλη δυναμική καθώς το κοινό τους είναι πολύ ενεργό στα ΜΜΕ(instagram, facebook, tik tok) . Μέσω των συμμετοχών τους στις προκλήσεις, τα παιδιά/έφηβοι δέχονται να βιντεοσκοπήσουν και να κοινοποιήσουν την πρόκληση, που έλαβαν μέρος εκουσίως ,σε κάποια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης. Με σκοπό βέβαια την αύξηση των likes, των σχολίων και ίσως την αναγνωρισιμότητά τους στα μέσα.
Γιατί όμως οι προκλήσεις αυτές απευθύνονται ως επί το πλείστον σε παιδιά νεότερης ηλικίας; Αυτό συμβαίνει καθώς τα παιδιά σε αυτές τις ευάλωτες ηλικιακές ομάδες χαρακτηρίζονται από περιέργεια και άγνοια των κινδύνων που ελλοχεύουνκατά τη συμμετοχή τους σε επικίνδυνες προκλήσεις.
Η πιο διαδεδομένη επικίνδυνη πρόκληση των τελευταίων ετών είναι το blue whale(μπλε φάλαινα). Το φαινόμενο των κοινωνικών δικτύων με όνομα «μπλε φάλαινα» ξεκίνησε τον Μάιο του 2016 , στην Ρωσία. Το παιχνίδι αυτό έχει να κάνει με 50 προκλήσεις, διάρκειας 50 ημερών. Ο διαχειριστής επικοινωνεί με τα θύματά του συνήθως μέσω του Facebook , Instagram. Στο αρχικό στάδιο οι ενέργειες που έχουν ανατεθεί στα παιδιά είναι απλές ( π.χ. να δουν τα παιδιά μια τρομακτική ταινία πολύ αργά το βράδυ μόνα τους). Στο ενδιάμεσο διάστημα της προκλήσεως οι δοκιμασίες δυσκολεύουν και έχουν ως αποτέλεσμα τον αυτοτραυματισμό τους (π.χ. τα παιδιά καλούνται να χαράξουν με μαχαίρι στο χέρι τους μία φάλαινα). Το τελικό στάδιο της πρόκλησης απαιτεί από τα παιδιά να διαπράξουν αυτοκτονία. Η μη ολοκλήρωση των δοκιμασιών προκαλεί στα παιδιά αφόρητη πίεση από τους διαχειριστές και ένα αίσθημα εγκλωβισμού, καθώς με την αποχώρησή τους ή την άρνηση επίτευξης των δοκιμασιών, τα θύματα δέχονται απειλές για την σωματική ακεραιότητα των ίδιων αλλά και των οικείων τους ανθρώπων.
Σειρά έχει το Momo Challenge. Η πρόκληση αυτή έκανε την εμφάνισή της το 2018 στην Ιαπωνία. Αυτή η νέα κοινωνική απειλή έχει αρκετά κοινά στοιχεία με την παραπάνω πρόκληση αλλά θα λέγαμε πως είναι λιγότερο γνωστή. Αρχικά, όσοι αποδεχθούν την πρόκληση καλούνται να επικοινωνήσουν με ένα άγνωστο πρόσωπο μέσω ενός αριθμού στην εφαρμογή What’s App με σκοπό να λάβουν τις απαραίτητες πληροφορίες για την ολοκλήρωση της δοκιμασίας. Η εκάστοτε δοκιμασία αποτελείται από μια σειρά επικίνδυνων ενεργειών όπου πολλές φορές έχουν ως σκοπό τον αυτοτραυματισμό και σε τελικό στάδιο την αυτοκτονία του παιδιού. Το θύμα καλείται να βγάλει εις πέρας τις προκλήσεις μέσω γραπτών ή φωνητικών μηνυμάτων, βιντεοσκοπώντας μάλιστα την κάθε δοκιμασία που του έχει ανατεθεί. Και σε αυτή την πρόκληση εάν ο παραλήπτης δεν ανταποκριθεί ή δεν ολοκληρώσει την πρόκληση δέχεται απειλές και εκβιασμούς. (π.χ. το Momo ξέρει την διεύθυνσή σου ή το Momo θα βλάψει τους γονείς σου)
Συνεχίζουμε με την πιο πρόσφατη πρόκληση, του Jonathan Galindo. Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλά προφίλ με το όνομα Jonathan Galindo τα οποία έχουν ως εικόνα προφίλ μία καρικατούρα του «Γκούφυ» . Πρόκειται λοιπόν για έναν νέο τύπο διαδικτυακής εγκληματικής δραστηριότητας ο οποίος αναγκάζει τα θύματα να συμμορφώνονται με τους κανόνες άλλων. Στην αρχή οι προκλήσεις είναι αβλαβείς(π.χ. να ξυπνήσει το παιδί στη μέση της νύχτας). Αλλά στη συνέχεια, όσο συνεχίζεται το παιχνίδι οι δοκιμασίες δυσκολεύουν και γίνονται επικίνδυνες (π.χ. να σταθεί το παιδί στην άκρη μια ταράτσας ή να χαράξει στο χέρι μου με αιχμηρό αντικείμενο μία φράση) .
Όσον αφορά στους γονείς και κηδεμόνες των παιδιών/ εφήβων , αυτοί διαδραματίζουν καθοριστικό παράγοντα στην συνεχή ενημέρωση, καλλιέργεια γνώσεων και δεξιοτήτων στα παιδιά με σκοπό την αντιμετώπιση τέτοιων προκλήσεων. (Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος 11188). Αγαπητοί γονείς/κηδεμόνες θα ήταν καλό να διατηρείτε μία σχέση εμπιστοσύνης και επικοινωνίας με τα παιδιά σας ώστε να αισθάνονται άνετα να σας εκμυστηρευτούν οτιδήποτε αφορά την διαδικτυακή τους δραστηριότητα. Με το να βρίσκεστε συναισθηματικά κοντά με τα παιδιά σας μπορείτε να καταλάβετε πότε είναι προβληματισμένα ή φοβισμένα για κάτι. Επίσης, επιβλέψτε διακριτικά την δραστηριότητά του, σε καμία περίπτωση μην είστε υπερβολικοί γιατί μπορεί να ταράξετε την σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά σας. Τέλος, εάν παρατηρήσετε κάτι περίεργο στην διαδικτυακή τους δραστηριότητα μην διστάσετε να επικοινωνήσετε ανοιχτά μαζί τους χωρίς να τα κρίνετε, για παιχνίδια προκλήσεων και να τους υπενθυμίσετε τους κινδύνους που τα χαρακτηρίζουν. (Γραμμή Βοήθειας και Γραμμή Καταγγελιών 1480)
Σε καμία περίπτωση δεν μπορείτε να απαγορεύσετε στα παιδιά την πρόσβασή τους στο ίντερνετ καθώς πλέον είναι μέρος της καθημερινότητας όλων μας. Με σωστή ενημέρωση , επικοινωνία και διακριτική επίβλεψη μπορούν να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες του διαδικτύου.
Άρθρο της Μαρίας Αρβανίτη
Γεια σε όλους, με λένε Μαρία και είμαι 22 χρονών. Κατάγομαι από το όμορφο νησί της Εύβοιας . Στα 18 μου χρόνια κατέβηκα στην Αθήνα για σπουδές πάνω στην Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Βρίσκομαι πλέον στο 4ο έτος της σχολής μου και επιθυμώ να κάνω μεταπτυχιακό πάνω στην Εγκληματολογία. Μου αρέσει το γράψιμο , παρόλ’ αυτά είναι η πρώτη μου επαφή με την πιο «επαγγελματική» αρθρογραφία.
