«ΑΓΓΕΛΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ» ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΑΛΙΑ
«ΑΓΓΕΛΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ» ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ
ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 21.00 ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΑΛΙΑ
Αφιερωμένο στην Αγγέλα Παπάζογλου και στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, θα είναι αυτό το καλοκαίρι από την Άννα Βαγενά.
Το Θέατρο «Μεταξουργείο» θα παρουσιάσει σε περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, την ιστορική παράσταση «Αγγέλα Παπάζογλου» με την Άννα Βαγενά. Η παράσταση, που βασίζεται στο βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης», σε θεατρική προσαρμογή και μουσική επιμέλεια του Λάμπρου Λιάβα, μετράει 23 χρόνια ζωής από το 1999, που πρωτοανέβηκε.
Ας σημειωθεί ότι ήταν η πρώτη θεατρική αναφορά στη Μικρασιατική Καταστροφή, στην προσφυγιά και τον ξεριζωμό.
Η Άννα Βαγενά λέει για την παράσταση:
«Όταν τον Σεπτέμβριο του 1999 έπαιξα για πρώτη φορά τον συγκλονιστικό μονόλογο «Αγγέλα Παπάζογλου» για τη Σμύρνη και την προσφυγιά, στον ιστορικό τόπο της Μάντρας της Κοκκινιάς, δεν μπορούσα ούτε η ίδια να φανταστώ αυτό που θα ακολουθούσε.
Χιλιάδες παραστάσεις με την «Αγγέλα» (Ελλάδα, Κύπρος, Βαλκάνια, Βρυξέλλες, Νότια Ιταλία, Βελιγράδι, Γερμανία και Σουηδία), εκατοντάδες χιλιάδες θεατές (δεν θα ήταν υπερβολή ίσως και εκατομμύριο). Απίστευτη συγκίνηση και αστείρευτη πηγή εθνικής υπερηφάνειας και αγνού πατριωτικού αισθήματος για εμένα και όλους αυτούς τους θεατές. Συγκλονιστικές κριτικές, διθύραμβοι από τους δημοσιογράφους, αλλά και τους θεατές.
Θυμάμαι, τότε είχα κάνει μια ευχή, να είμαι γερή και να παρουσιάσω αυτήν την παράσταση το 2022, στην επέτειο των 100 χρόνων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Και να, που αξιώνομαι να γίνει και αυτό, ύστερα από 23 χρόνια από την πρώτη παράσταση, μεταφέροντας ξανά φέτος τον λόγο της Αγγέλας Παπάζογλου, να μεταφέρω πάλι σε όλη την Ελλάδα την ομορφιά των χαμένων πατρίδων, τους πόνους και τα πάθη της προσφυγιάς.
Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε, γιατί όπως έλεγε και η Αγγέλα “Μην ξεχνάς, είναι αμαρτία να ξεχνάς”.
Άννα Βαγενά, Φεβρουάριος 2022»
Η παράσταση βασίζεται στις μνήμες της σπουδαίας Μικρασιάτισσας, της Αγγελικής Παπάζογλου, γυναίκας του ρεμπέτη Βαγγέλη Παπάζογλου, όπως τις διηγήθηκε στον γιο της Γιώργη Παπάζογλου, ο οποίος και τις κατέγραψε. Μέσα από τις αφηγήσεις της περνά η ιστορία της Σμύρνης, τότε που οι Έλληνες κυριαρχούσαν στη ζωή της, με τις μαγευτικές ομορφιές της.
Στη συνέχεια, η Αγγέλα αφηγείται την καταστροφή, τον ξεριζωμό, την εγκατάσταση των προσφύγων στην πατρίδα Ελλάδα, τις δυσκολίες που πέρασαν, τον αγώνα που έδωσαν για να προκόψουν και να ριζώσουν στην Ελλάδα, φέρνοντας μαζί τους το φως της Μικρασίας, τον πολιτισμό της και την ψυχή της.
Οι αφηγήσεις αυτές έγιναν μέσα από το στόμα, τον λόγο και την ψυχή της Άννας Βαγενά, που την ενσαρκώνει όλα αυτά τα χρόνια, κτήμα όλου του κόσμου, πολύτιμη παρακαταθήκη για τις νέες γενιές.
Καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της παράστασης έχει παίξει ο Εθνομουσικολόγος Καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Λάμπρος Λιάβας, που έκανε την επιλογή των κειμένων από το βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου, καθώς και την επιλογή της μουσικής από Σμυρναίικα και ρεμπέτικα τραγούδια. Επίσης, σημαντικό για την επιτυχία της παράστασης είναι το λιτό σκηνικό του ζωγράφου και Πρύτανη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, Μάριου Σπηλιόπουλου, ως αναφορά στο προσφυγικό καμαράκι και το ρεμπέτικο πάλκο.
Η παράσταση «Αγγέλα Παπάζογλου» έχει τεθεί υπό την αιγίδα της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (Ο.Π.Σ.Ε.)
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Το ρόλο της Αγγέλας ερμηνεύει η Άννα Βαγενά. Στον ρόλο της αναγνώστριας η Ασπασία Μπατατόλη.
Επιλογή κειμένου, από το βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμμένης Σμύρνης» και μουσική επιμέλεια: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Λάμπρος Λιάβας – Άννα Βαγενά
Σκηνικά – κοστούμια : Μάριος Σπηλιόπουλος
Διάρκεια Παράστασης: 90′
Παραγωγή : Θέατρο Μεταξουργείο
ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 21.00
ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΑΛΙΑ
Τιμές εισιτηρίων: 15 Ευρώ Γενική Είσοδος – 13 Ευρώ Μειωμένο (Ανέργων – φοιτητών, ΑΜέα)
Προπώληση: Viva.gr & Ταμείο Θεάτρου Αμαλία
Πληροφορίες: 2310 842 509
«ΑΓΓΕΛΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ»ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΡΙΤΙΚΕΣ
«….πρόκειται για μια συγκλονιστική εμπειρία, μια βαθιά κατάδυση στον Έλληνα λόγο και στη λαϊκή ψυχή……. Έχει μόνον ήθος. Ένα ήθος άκρας ευγένειας, λαϊκής αρχοντιάς (ναι, υπάρχει κι αυτή η αρετή) εγκαρτέρησης, υπόγειας επικοινωνίας με μια παράδοση ευσέβειας προς κάθε ουσιώδη και απλό, πολύτιμο και αναγκαίο, προς κάθε τιμαλφές και ριζιμιό….. Η Άννα Βαγενά ενσαρκώνει συνταρακτικά την Αγγέλα Παπάζογλου. Λιτή, άμεση, ευθύβολη, ακριβής στους χρόνους, κεντάει βελονιά-βελονιά, ιστορεί με την παλιότερη σημασία της λέξης…….»
(Κώστας Γεωργουσόπουλος, ΤΑ ΝΕΑ, 12/06/2000)
«…… να μιλάει απευθείας στην καρδιά του κοινού, να του προκαλεί και το γέλιο πολλές φορές κι αβίαστα, να σχολιάζει. Ένας λόγος θεατρικός, τόσο περιεκτικός, τόσο παραστατικός, τόσο ζωντανός και τόσο αληθινός. Από τους πιο ωραίους θεατρικούς μονολόγους που έχει βγάλει το ελληνικό θέατρο…………. Δεν νομίζω ότι υπήρχε ιδεωδέστερη από την Άννα Βαγενά για να αφηγηθεί επί σκηνής το μονόλογο της Σμυρνιάς τυφλής ρεμπέτισσας. Της πάνε αυτές η ηρωίδες της Βαγενά διότι καταρχήν δεν ντρέπεται να δείξει σκηνικά την καταγωγής τους και δεν αρνείται σκηνικά να την κάνει απόλυτα δική της. Ακολούθησε την μεγάλη καρδιά της Παπάζογλου και μας χάρισε μιάμιση ώρα αξέχαστη.»
(Παναγιώτης Τιμογιαννάκης, «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ», 05/11/2000)
«…………….‘Ολον αυτόν τον ανθρώπινο και πολιτισμικό «κόσμο», συμπυκνώνει και μορφοποιεί συνταρακτικά η Άννα Βαγενά, με μοναδική συναισθηματική αλήθεια, με εκφραστική απλότητα, αναβιώνοντας όλο το δράμα αλλά και όλο το μεγαλείο του μικρασιατικού καημού. Μόνη ουσιαστικά επί σκηνής, ακτινοβολεί λυτρωτικά, όλα τα πικραμένα όνειρα και τα αμέτρητα πάθη του λαϊκού ανθρώπου……»
(ΘΥΜΕΛΗ, «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ», 07/11/2000)
«………….Μια εκ βαθέων εξομολόγηση, που σε αφοπλίζει με την αλήθεια της να σε διαπερνά βαθιά με την ντομπροσύνη της. Χωρίς ψευδαισθήσεις και εξωραϊσμούς για τα φανερώματα –τα θετικά και τα αρνητικά- του ελληνικού ήθους. ……. Η επιλογή της Άννας Βαγενά να ενσαρκώνει μια απλή και λαϊκή γυναίκα της Σμύρνης, που δεν ξεχνά αλλά θυμάται άγρυπνα, δεν μας ξενίζει. Δεν είναι παρά η συνέχεια μια συνεπούς και αταλάντευτης στάσης της ηθοποιού απέναντι σε κάτι τι αυθεντικά ελληνικό….. Με αμεσότητα και οικειότητα μας κατέστησε συμμέτοχους στην περιπέτεια και το δράμα της φυλής μας και με τη γνησιότητα της υποκριτικής της δύναμης άγγιξε τις καρδιές μας…….»
(Χριστίνα Κόκκοτα, «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΠΑΤΡΑΣ», 14/11/2000)
«………Ξεκολλημένο από τα σπλάχνα της γυναίκας αυτής, αχνιστό, να στάζει αίμα κόκκινο. Και να στάζει συγκίνηση, που σε αρπάζει απ’ το λαρύγγι και σε πνίγει, για να γίνει δάκρυα λυτρωτικά. Είδα ένα ολόκληρο θέατρο να κρατάει την ανάσα του………… Ένα κείμενο που πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία μας, ένα κείμενο, στο οποίο κλινεις το γόνυ….»
(ΤΑ ΝΕΑ, Γ.Δ.Κ., 01/06/2000)
«… Ένα απίστευτης θεατρικότητας κείμενο, ένα μεγάλο μονόλογο που σφύζει από ζωντάνια, είναι γεμάτος από εικόνες και μνήμες, γεμάτος δύναμη, σπαραγμό και αγάπη για το αυθεντικό, για τη ζωή και τους ανθρώπους ……… Αληθινά καμιά άλλη ηθοποιός δεν θα μπορούσε να «μιλήσει» μ’ αυτόν τον τρόπο στις καρδιές των θεατών. Η Άννα Βαγενά διαθέτει την πληθωρικότητα και τη στόφα της Ελληνίδας που κουβαλά όλες τις μνήμες, τις χάρες και τις πληγές της νεότερης ιστορίας μας….»
(Άννα Σαμπατακάκη, «Η ΒΡΑΔΥΝΗ», 05/06/2000)
«… Εδώ η Άννα Βαγενά γίνεται ένα ευέλικτο μουσικό όργανο, μια συνέχεια της αρχαίας τραγωδίας, που με λαϊκό λόγο και ιδιωματισμούς, όχι μόνον υποδύεται την ηρωίδα Αγγέλα Παπάζογλου, αλλά μας μεταδίδει το αίμα το ελληνικό….. Ο λόγος, η εκφορά, τα τσαλίμια, μαζί με τις μουσικές του Βαγγέλη Παπάζογλου –αυτές τις δωρικές μελωδίες- συνθέτουν ένα σύνολο, που πρέπει να πάμε όλοι για να μάθουμε για να μάθουμε και να βαπτισθούμε ξανά…. Λοιπόν, στο Θέατρο «Μεταξουργείο» παράγεται μετάξι. Να πάτε να το δείτε όλοι και κυρίως οι νέοι.»
(Γιάννης Κοντός, «Πρόσωπα 21ος Αιώνας, 24/2/2001)
«… Είναι μια από τις συγκλονιστικές παραστάσεις που παίζεται φέτος………. Η Βαγενά είναι στην καλύτερη ώρα της θεατρικής της ζωής…… Μια παράσταση που την παίρνεις μαζί σου (τον ήχο και τη συγκίνησή της) κι όταν φεύγεις από το θέατρο.
(Μηνάς Χρηστίδης, «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», 10/3/2001)
«Το κείμενο της παράστασης, που με ευαισθησία συνέθεσε σε θεατροποιημένο μονόλογο ο Λάμπρος Λιάβας, διέθετε αμεσότητα, διαύγεια, αυθεντικότητα, απλότητα, λαϊκή σοφία, αλλά και μια διαδρομή σε 30 χρόνια ελληνικής ιστορίας, φιλτραρισμένα μέσα από τη ζωή μιας γυναίκας, που αν και αγράμματη, κατάφερε να συμπυκνώσει νοήματα χρόνων σε λίγες μεγαλειώδεις φράσεις…….Η Βαγενά αποδείχτηκε μία σπάνια δεξιοτέχνης, κυρία των εκφραστικών της μέσων, πλάθοντας μια ξεχωριστή προσωπικότητα, που μπορεί ως αφετηρία της να είχε την Αγγέλα Παπάζογλου, αλλά κουβαλά πάνω της όλη την Ελλάδα……»
(Μ. Παπαδοπούλου 6/7/2001 «ΤΟ ΒΗΜΑ»)
«Με τα λόγια μιας απλής γυναίκας του λαού, η παράσταση κατορθώνει να μεταδώσει όσα ποτέ δεν θα μπορέσουν να αναλύσουν οι ιστορικοί, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι. Θα ήθελα όμως να προτείνω στον Υπουργό Παιδείας ή στον Πρόεδρο της Βουλής να υιοθετήσουν την παράσταση. Να παιχθεί σε κάθε μέρος της πατρίδας μας. Να την δουν εν είδει μαθήματος, τουλάχιστον οι μαθητές των Λυκείων.»
(Τρ. Χατζηδημητρίου, 6/7/2001 «ΤΟ ΒΗΜΑ»)
“…Το κείμενο αποστομώνει καθένα μας, που τις κρίσιμες αυτές ημέρες αγανακτεί με όσα γίνονται στη χώρα μας. Μιλάει στην ψυχή κάθε Έλληνα. Είναι διαχρονικά επίκαιρο. Σχεδόν μια πενηντακονταετία από τότε που γράφτηκε κάθε μέρα είναι όλο και πιο επίκαιρο!Τι να πω και τί να σχολιάσω με ξύλινο λόγο και άψυχα επίθετα μετά από αυτά που ζήσαμε σε αυτήν παράσταση; Γιατί τα ζήσαμε μαζί με τη Σμυρνιά, μαζί με την πρωταγωνίστρια. Τα πέρασε στο πετσί μας, μας συγκίνησε, μας ζωντάνεψε μες στο σκοτάδι απίστευτες εικόνες, πέρασε ολόκληρη η ιστορία της Ελλάδας, η δική μας ιστορία μέσα από τα τραγούδια και το κλάμα της…Μόνο η Άννα Βαγενά θα μπορούσε να ερμηνεύσει με τέτοιο τρόπο αυτό το ρόλο. Δεν είναι ρόλος, είναι ζωή, είναι προσωπικότητα. Άφταστη ηθοποιός! Η εξαιρετική Άννα Βαγενά! Πραγματικά δεν έχουμε λόγια. Φεύγαμε και η σιωπή μας αρκούσε. ….Και θέλαμε κι άλλο. Δεν καταλάβαμε ότι πέρασε μιάμιση ώρα και περιμέναμε και άλλα για τη ζωή μας. Περιμέναμε ότι θα πει για τα παιδιά της, θα φτάσει στο σήμερα…ήταν σα να είχε μιλήσει μόνο πέντε λεπτά…
Απόλυτη σιγή…μας συνεπήρε και μας λύτρωσε. Μόνο μια Αγγελική Παπάζογλου θα μπορούσε να πει με απλά, λαϊκά λόγια, αλλά με απίστευτο θάρρος και ασύλληπτη αξιοπρέπεια για τις δικές μας μέρες, το μεράκι της και μαζί και το δικό μας, τον πόνο μας, το γινάτι μας…Η απόλυτη θεατρική παράσταση! Μετά από έντεκα χρόνια που παίζει και καλά κρατεί, είχα την τύχη να τη δω στη φετινή μοναδική παράσταση της Θεσσαλονίκης. Ό,τι καλύτερο έχω δει εδώ και χρόνια! Μακάρι να συνεχίσει να παίζεται. Αν βρεθεί στην πόλη σας, μην το χάσετε με τίποτα.
(Η Γνώμη της Kulturosupas, Μαρία Πάσχου, 6/9/2010)
