ΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ “Η ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙ ΚΙΟΥΡΙ” ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΑΛΙΑ

7 March 2020

1.75k

Κριτική:Ανδριάνα-Άννα Τσιότσιου

Μαρί Κιουρί, η Γυναίκα

Η είσοδός μας στην πλατεία του θεάτρου Αμαλία, το βράδυ της 6^ης Μαρτίου, μας έφερε αντιμέτωπους με ένα ιδιαίτερα αφαιρετικό σκηνικό που χαρακτηριζόταν από την ανοιχτή αυλαία, ένα κομμάτι από χαρτί του μέτρου στερεωμένο στο κυκλόραμα, δύο τετράγωνα λευκά σκαμπό στις δύο άκρες και μερικά μπουκάλια που χρησιμοποιούνται για πειράματα. Ένας άνδρας με λευκή ποδιά εργαστηρίου γράφει στο χαρτί τον τόπο και τη χρονιά, «Παρίσι 2020». Χορεύει ενώ ο φωτισμός αλλάζει από κίτρινος σε κόκκινος. Από ένα ραδιόφωνο ακούμε για τη βράβευση της Μαρί Κιουρί ενώ εμφανίζεται στη σκηνή φορώντας το μαύρο της φόρεμα με τον χαρακτηριστικό κλειστό γιακά, τα λίγο φουσκωτά μανίκια και τις τσέπες. Φοράει πράσινα γάντια. Σημαντικό είναι να τονιστεί, ήδη από την αρχή, ότι οι υπόλοιποι ρόλοι μοιράζονται μεταξύ της Αγγελικής Πασπαλιάρη που επωμίζεται, υποκριτικά, όλους τους γυναικείους ρόλους, αλλά χαρίζει τη φωνή της σε όλους ανεξαιρέτως και στον Κωνσταντίνο Παπανικολάου που έχει αναλάβει τους ανδρικούς ρόλους, ενώ με τη σειρά του, χαρίζει της χορευτικές του ικανότητες σε όλους.

Υπόθεση

Μεταφερόμαστε στο 1911 και η πλατεία μετατρέπεται σε αίθουσα δικαστηρίου όπου η επιστήμονας καλείται να απολογηθεί για ένα ερωτικό σκάνδαλο που ταλαντεύει τη δεύτερη βράβευσή της. ‘Κουνώντας το δάκτυλο’ στους ενόρκους, δηλαδή εμάς, αναφέρεται στους ηθικολόγους που δεν αισχύνονται να την κατηγορούν μπροστά στις κόρες της και για τις εφημερίδες που διαστρεβλώνουν τα γεγονότα.

Σε δύο παράλληλους μονολόγους, μιλάει για την παιδική της ηλικία, τη μητέρα της που ήταν άρρωστη και δεν την αγκάλιαζε ποτέ προσπαθώντας να την προστατέψει με τον ίδιο επιτακτικό τρόπο που η ίδια, προσπαθούσε να αποτρέψει τις κόρες της από το να αγγίξουν τα ραδιενεργά στοιχεία. Ακόμη, μιλάει για την πατρίδα της, την Πολωνία. Ταυτόχρονα, ακούμε και για τα μεταλλεύματα με τα οποία ασχολείται ενώ χορεύει με τον Κωνσταντίνο Παπανικολάου. Μαθαίνουμε για τα εφηβικά όνειρα και τις αγωνίες, για την επιθυμία να σπουδάσει στο Παρίσι. Ο πρώτος έρωτας και η απόρριψη.

Μέσα σε ξέφρενους ρυθμούς καν-καν και κόκκινο φωτισμό, φτάνει στο Παρίσι, τρέχει στην πλατεία και το φωνάζει με ευτυχία. Το χιούμορ χαρακτηρίζει τη σκηνή της γνωριμία της με τον μετέπειτα σύζυγό της, Πιερ Κιουρί. Μαθαίνουμε ότι παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο το 1895. Ακολουθεί μια αφαιρετική, χορογραφημένη ερωτική σκηνή, και περιγράφεται η πρώτη εγκυμοσύνη με κάποια αστεία σχόλια. Αργότερα, με πιο δραματικό τρόπο, θα περιγραφεί η δεύτερη, που της άφησε και μία σύντομη επιλόχεια θλίψη. Ακούμε για τις οικονομικές δυσκολίες και κάποια σχόλια για τις δημόσιες σχέσεις και τη θέση της γυναίκας.

Θρηνώντας διηγείται το θάνατο του συζύγου της σε δυστύχημα που την άφησε «αθεράπευτα μόνη». Ο θάνατος του Πιερ σηματοδοτείται με την έξοδό του από τη σκηνή. Αργότερα βλέπουμε στη σκηνή την παθιασμένη σχέση της με τον Πωλ Λανζεβάν.

Επιστρέφουμε για τρίτη φορά στο Δικαστήριο, και η πλατεία φωτίζεται. Εκτός από ορκισμένη επιστήμονας, ήταν και μια γυναίκα διατεθειμένη να επιδίδεται στα πάθη της, διαρκώς παρούσα στις στιγμές της ζωής της, παρ’ όλο που η εποχή της αυτό το κατέκρινε. Αρνείται να απολογηθεί άλλο, καθώς, οι μόνοι άνθρωποι που αξίζουν τις εξηγήσεις της είναι οι κόρες και ο πατέρας της.

Τα φώτα της σκηνής σβήνουν και ένα τηλέφωνο χτυπάει. Οι δύο κόρες της συνομιλούν. Η μικρότερη, γράφει ένα βιβλίο για τη μητέρα τους. Η Ιρένε, ακούει αλλά δε βλέπει την Μαρί δίπλα της. Έτσι, καταλαβαίνουμε ότι εκείνη έχει πεθάνει. Η κοπέλα, φορτισμένη συναισθηματικά, θυμάται τη μητέρα της και τη «συγχωρεί». Η χρονολογία αλλάζει και πάλι σε 2020.

Η παράσταση

Μια παράσταση-ύμνος στη γυναίκα που χαρακτηρίζεται από την αέναη κίνηση επάνω στη σκηνή, την εντύπωση ενός στροβίλου, σχολιάζοντας το τρέξιμο, το άγχος και την προσπάθεια που κατέβαλε η Μαρί Κιουρί, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις, κυρίως, του εαυτού της.

Το σκηνοθετικό ταλέντο της νεαρής και πρωτότυπα ευρηματικής Κίρκης Καραλή συναντάει τη χαρισματική Πέγκυ Τρικαλιώτη, με τις αδιαμφισβήτητες υποκριτικές ικανότητες που αποτυπώνουν σε όλο τους το μεγαλείο τις ψυχολογικές διακυμάνσεις ενός ανθρώπου, τις ανάλαφρες και ακούραστες κινήσεις επάνω στη σκηνή που υποδηλώνουν πλήρη έλεγχο του σώματός της, θέτοντας πολύ ψηλά τον πήχη για τις επόμενες εγχώριες παραγωγές.

Η Αγγελική Πασπαλιάρη με τις πολύ καλές υποκριτικές αλλά και φωνητικές ικανότητες, καθώς και οι χορογραφικές αλλά και χορευτικές δεξιότητες του Κωνσταντίνου Παπανικολάου, συμπληρώνουν ένα σύνολο το οποίο ενισχύεται από το λιτό σκηνικό, τα κοστούμια της Άσης Δημητρολοπούλου, σύγχρονα με την ιστορία όσον αφορά σε εκείνα της Μαρί Κιουρί και της Αγγελικής Πασπαλιάρη, ενώ εκείνο του Κωνσταντίνου Παπανικολάου χαρακτηρίζεται από την ουδετερότητα. Ιδιαίτερα βοηθητική είναι η λευκή ποδιά που φοράει ως Πιερ.

Ο ατμοσφαιρικός φωτισμός του Άλεξ Αλεξάνδρου και το πρωτότυπο κείμενο της Ευσταθίας, βάζουν τις τελευταίες πινελιές σε μία εξαιρετική παράσταση, που, με διακριτικά πολιτικά σχόλια, είναι ιδιαίτερα σύγχρονη και δημιουργεί και τις καλύτερες προδιαγραφές για τις μετέπειτα δημιουργίες των συντελεστών της.