TOP

ΚΩΣΤΑΣ ΛΕΪΜΟΝΗΣ-ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΛΕΙΜΟΝΗΣ

 Αγαπάμε αργά. Συγχωρούμε αργά. Θυμώνουμε νωρίς. Παρεξηγούμε νωρίς. Μισούμε νωρίς. Τι χειρότερο είναι απ΄ τα δύο; Η βιασύνη ή η αργοπορία; 

Στο κινηματοθέατρο “Αλέξανδρος” ανεβαίνει η παράσταση “Εκτός ύλης Ή ο μονόλογος ενός καθ’ ομολογία παράλογου” του γνωστού θεατρικού συγγραφέα και δικηγόρου Κώστα Λεϊμονή. Η συντακτική ομάδα της σελίδας Thess Culture επικοινώνησε με τον κύριο Λεϊμονή και εξασφάλισε για τους αναγνώστες της αποκλειστική συνέντεξη. Ο κύριος Λεϊμονής με πολλή προθυμία, μας μιλησε για το έργο, τα μηνύματα που στέλνει αλλά και για το πώς συνδέονται με το σήμερα.

1. Κύριε Λεϊμονή είστε ένας βραβευμένος διηγηματογράφος, ενώ το “Εκτός ύλης Ή ο μονόλογος ενός καθ’ ομολογία παράλογου” είναι το πρώτο σας θεατρικό έργο. Τι γεύση σας άφησε η ενασχόλησή σας και με τη θεατρική γραφή;

Είναι σαν να δοκιμάζεις φαγητά πέρα από τα ήδη γνωστά σου και ως εκείνη τη στιγμή δεν πιστεύεις ότι θα μπορούσε να υπάρχει ωραιότερο. Αισίως ως τώρα έχω γράψει 4 θεατρικά έργα και συνεχίζω, καθώς η επικοινωνιακή μυσταγωγία του θεάτρου με μαγεύει.

2. Ένας εγνωσμένου κύρους και πετυχημένος πολιτικός, απαυδισμένος από την αποξένωσή του από την οικογένειά του και ανθρωπιστική κρίση της χώρας του, δηλώνει από το βήμα της βουλής την παραίτησή του, η οποία ουσιαστικά αποτελεί συνάμα ένα σφοδρό κατηγορώ, αλλά και μια απενενοημένη δήλωση μετανοίας. Ποια ήταν τα ελατήριά σας κατά τη συγγραφή αυτού του έργου; 

Το έργο αυτό γράφτηκε σαν μια κραυγή απόγνωσης, για να ακουστεί η αλήθεια, όπως και μια συγγνώμη που σαν καυτή πατάτα εδώ και χρόνια περνά από πολιτικό χέρι σε πολιτικό χέρι και ποτέ δεν εκστομίζεται. Μέσα από το έργο -και με τη βοήθεια σαφώς και του λογοτεχνικού λόγου- ήθελα να υπογραμμιστεί ότι η πολιτική πρέπει να αποτελεί μέσο εξυπηρέτησης της φωνής των πολιτών και όχι αποκλειστικά σκοπό απόκτησης εξουσίας, όπως δυστυχώς έχει καταλήξει να είναι σήμερα στις περισσότερες των περιπτώσεων. Αφού ειδικά τα τελευταία, σχεδόν δέκα, χρόνια της οξείας κοινωνικής και οικονομικής κρίσης δεν έχει βρεθεί ένας, επαναλαμβάνω ένας, πολιτικός, που να σηκώσει στους ώμους του λίγο από το βάρος όσων μας έφεραν ως εδώ, αναγκάστηκα να τον εφεύρω εγώ. Η ειλικρίνεια εκτιμάται από τον κόσμο αλλά κανείς δεν την τολμά.

3. Πιστεύετε πως υπάρχουν ενσυνείδητοι πολιτικοί οι οποίοι δε θα δίσταζαν μπροστά στην ευρύτερη απώλεια των προνομίων που επιφέρει το αξίωμά τους και θα δήλωναν ευθαρσώς και με παρρησία την παραίτησή τους ως ένδειξη μεταμέλειας για τη ζοφερή πραγματικότητα, την οποία οι ίδιοι επέφεραν;

Μένει να το δούμε στην πράξη, αν και η σκόνη της κλεψύδρας φοβάμαι ότι έχει ήδη αρχίσει να εξαντλείται. Ποτέ δεν είναι αργά να παραδεχτεί κάποιος τα λάθη του. Όμως για να τα παραδεχτεί, πρέπει προηγουμένως να τα έχει αναγνωρίσει. Όταν κάποιος δεν έχει αναγνωρίσει τα λάθη του ή ακόμη χειρότερα, όταν τα έχει αναγνωρίσει αλλά δεν τα παραδέχεται στους άλλους, τότε είναι επικίνδυνος και για τους άλλους αλλά και για τον ίδιο του τον εαυτό.

4. Η επιτυχία, αλλά και η αναγνωρισιμότητα που απολαμβάνετε ως συγγραφέας κατά πόσο έχει επηρεάσει την καθημερινότητά σας;

Ο συγγραφέας αποτελεί πάντοτε τον αφανή ήρωα ενός έργου. Δίνει τη συνταγή και εύχεται να πετύχει στη συνέχεια η εκτέλεση. Αλίμονο αν μέσα από ένα πετυχημένο θεατρικό έργο εξελισσόμουν σε ευρέως αναγνωρίσιμο άνθρωπο… Η λεγόμενη «σόουμπιζ» στην Ελλάδα αποτελεί ένα κακέκτυπο του χόλυγουντ. Προς Θεού δεν θέλω να είμαι ολιστικός, ούτε και να φανεί ότι σνομπάρω την καλλιτεχνική ζωή ή τον πνευματικό μας πολιτισμό. Σε καμία περίπτωση. Διαφωνώ κάθετα με αυτόν τον «δηθενισμό» που κυριαρχεί σε γνωστούς ανθρώπους του πολιτιστικού μας υπόβαθρου. Όταν βλπεπεις τον άλλο αφ’ υψηλού, ατομάτως έχεις πέσει κάτω απ’ αυτόν. Άλλο η τέχνη για την τέχνη και άλλο η τέχνη για τη δημοσιότητα. Η πρώτη θεραπεύει και ψυχαγωγεί, η δεύτερη εθίζει και αλλοτριώνει. Πρέπει να απεμπολίσουμε τη σκέψη ότι η τέχνη απευθύνεται σε ορισμένους και όλοι, ταγμένοι σε αυτήν, να κάνουμε μια σταλιά καλύτερο τον κόσμο. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει από τη σωστή παιδεία στα παιδιά. Αυτά και μόνο αποτελούν τους σωτήρες της χώρας μας. Καμιά φορά ένα ελαφρύ αεράκι αρκεί, για να δημιουργήσει χιονοστιβάδα.

5.Είστε ένας νέος δικηγόρος με σπουδές στο Βερολίνο! Τι μήνυμα θα στέλνατε στους νέους ανθρώπους της γενιάς σας οι οποίοι μεταναστεύουν αφειδώλευτα προς χώρες του εξωτερικού;

Θίγετε ένα ζήτημα που με πονά, καθώς αρκετοί φίλοι μου έχουν βρει καταφύγιο στο εξωτερικό. Θα τους έλεγα, λοιπόν, το εξής: Να το κάνουν, αφού εξαντλήσουν κάθε διέξοδο στη χώρα μας. Πολλές φορές γκρινιάζουμε, επειδή είμαστε φυγόπονοι. Ο καλός ποδοσφαιριστής , ξέρετε, σκοράρει και εκτός γηπέδου της ομάδας του αλλά πάντοτε θα έχει ανάγκη τη ζεστασιά της εντός έδρας κερκίδας. Όταν εξαντλήσουν, άρα, κάθε άλλη εγχώρια ευκαιρία, τότε ναι, ας φύγουν και θα πρέπει να φύγουν. Όσο μεγάλα κι αν είναι τα κλουβιά στους ζωολογικούς κήπους, δε παύουν να κρατούν φυλακισμένα τα ζώα. Έτσι γίνεται και με τους Έλληνες που είναι γεμάτοι όρεξη για δουλειά και δημιουργία. Σίγουρα το να φύγει κανείς από τη χώρα του δεν είναι εύκολη υπόθεση, όμως τολμώ να πω πως, δυστυχώς, πλέον και μέχρι να στρώσουν κάπως τα πράγματα και στα οικονομικά και στη νοοτροπία, είναι πιο δύσκολο το να μένει κανείς στην Ελλάδα από το να ζει μακριά της. Πουθενά δεν υπάρχει το τέλειο. Είναι αστειότητα η άποψη ότι η «γη της επαγγελίας» μπορεί να βρεθεί στο εξωτερικό. Απλώς η ζωή στο εξωτερικό απαιτεί λιγότερες υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, γιατί στις περισότερες ευρωπαϊκές πόλεις η ιδιότητα του πολίτη γίνεται απολύτως σεβαστή. Η πατρίδα μας έχει γίνει η χώρα των μεγάλων προκλήσεων. Σε όποιον αρέσει η περιπέτεια, προτείνεται ανεπιφύλακτα!

6. Ποιοι είναι οι συγγραφείς που θα λέγατε πως κατοικούν εντός σας;

Αφού αναγκάστικά θα αδικήσω κάποιους αγαπημένους μου, ας πω από Έλληνες πεζογράφους τον Νίκο Καζαντζάκη και τον Αντώνη Σαμαράκη και από ξένους τον Γκράχαμ Γκρην και τον Γιόζεφ Ροτ. Σχετικά με το θέατρο, λατρεύω την πένα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, του Άρθουρ Μίλλερ, του Ερρίκου Ίψεν, του Ντάριο Φο και του Λούιτζι Πιραντέλλο.

7.Διαβάζοντας το θεατρικό σας δε θα σας κρύψω πως με συγκλόνισε η εξής φράση: Πάντα θυμόμαστε αργά. Αγαπάμε αργά. Συγχωρούμε αργά. Θυμώνουμε νωρίς. Παρεξηγούμε νωρίς. Μισούμε νωρίς. Τι χειρότερο είναι απ΄ τα δύο; Η βιασύνη ή η αργοπορία; Τι απάντηση θα δίνατε λοιπόν στο φιλοσοφικό αυτό ερώτημα;

Η αλήθεια βρίσκεται πάντα κάπου στη μέση. Σημασία δεν έχει ότι τελικά θυμόμαστε αργά αλλά ότι θυμόμαστε, ότι αγαπάμε αργά αλλά ότι τελικά αγαπάμε, ότι συγχωρούμε αργά αλλά ότι εν τέλει συγχωρούμε. Ποτέ δεν είναι αργά να κάνουμε το οτιδήποτε, αρκεί να μην έχει χαθεί η ευκαιρία να πιάσει τόπο η προσπάθειά μας. Όσο για το ότι βιαζόμαστε να μας κυριεύει εύκολα το μίσος, ο θυμός και η ζήλια πριν καν προλάβουμε να φιλτράρουμε όσα νιώθουμε ή όσα σκεφτόμαστε, αυτό αποτελεί έμφυτο μειονέκτημα του ανθρώπου. Όλες αυτές οι άκριτες συμπεριφορές που κυριεύονται από τη βιάση της γρήγορης καταδίκης και της εκδίκησης μπορούν να διαλύσουν γερές σχέσεις. Και σας μιλά κάποιος που έχει υποπέσει σε αυτά τα λάθη. Όπως λέμε και στη νομική, «μη δικάσεις καμία δίκη, αν δεν ακούσεις πρώτα και τους δύο αντιδίκους». Αντίστοιχα, πρέπει να δίνουμε χρόνο στους δύο άλλους ενσωματωμένους αντιδίκους μας, την καρδιά και το μυαλό. Αφού έχουμε «νικητή» στη μάχη αυτή, να ευχόμαστε η απόφασή μας να καταλήξει στη καλύτερη δυνατή λύση.

8. Τα μελλοντικά σας σχέδια είναι…

Πέρα από τη δικηγορία, αυτή τη στιγμή τελειώνω τις διορθώσεις σε ένα νέο θεατρικό έργο, τον «Ιατροδικαστή» που προορίζεται για τον ερχόμενο Οκτώβριο και παράλληλα ολοκληρώνω την επεξεργασία μιας νουβέλας, με τίτλο «το Ζάρι», ώστε σε λίγες μέρες να την υποβάλω σε εκδοτικούς οίκους. Επειδή, όμως, «όταν κάνεις σχέδια, ο Θεός γελά», το μοναδικό μου μέλημα θέλω να είναι η ψυχική και σωματική υγεία όλων μας.
Συνέντευξη: Ευθύμιος Ιωαννίδης