ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ :«ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΟΙ ΓΑΤΟΥΛΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ»
Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης
Η ταλαντούχα ηθοποιός Αλεξία Πετροπούλου μίλησε στο thessculture.gr για την παράσταση «Το κλύσμα» της βραβευμένης Αργυρώς Μαργαρίτη που ανεβαίνει στο θέατρο Αλκμήνη!
Υποδύεσαι με αναμφίλεκτη δεξιοτεχνία τη Ξανθή, την ηρωίδα της βραβευμένης κωμωδίας της Αργυρώς Μαργαρίτη «Το κλύσμα». Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά της γραφής της, τα οποία σε κέντρισαν και κατ΄ επέκταση σε έπεισαν να υποδυθείς στη σκηνή την ηρωίδα της;
Ξεκινώ από την ωραία λέξη που χρησιμοποιείτε… με “αναμφίλεκτη” δεξιοτεχνία. ΤΟ ΚΛΥΣΜΑ της Αργυρώς Μαργαρίτη είναι μια ιδιαίτερη κωμωδία. Ο μονόλογος είναι διαδραστικός και αλληλεπιδρά με animation του Ευάγγελου Κάλλου και με το εικαστικό κλύσμα του γλύπτη Αλέξανδρου Λόγγου (special effects). Ελπίζω να ανταπεξέλθω στις απαιτήσεις της δύσκολης και διαφορετικής κωμωδίας. Σημασία δεν έχουν οι αυτοεγκωμιασμοί αλλά η καλή διάθεση και η αντοχή μας να κάνουμε θεάτρο. Έχω, πάντως, όλη την καλή διάθεση να υπηρετήσω το είδος της κωμωδίας με υποκριτική σοβαρότητα όπως της αρμόζει.
Η γραφή της Αργυρώς Μαργαρίτη είναι σίγουρα αναμφίλεκτη. Η πολλή καλή χρήση της ελληνικής γλώσσας, η δυνατότητα της αφαίρεσης, η γνώση του ρυθμού, του μέτρου όπως και στην ποίηση έτσι και στην πεζογραφία αλλά και στη θεατρική συγγραφή απαιτούν γνώσεις πέρα από τη σύλληψη μιας όμορφης ιδέας ενός έργου και της ευκολίας της έξυπνης ατάκας. Αμέσως κατάλαβα ότι έχω να κάνω με μια συγγραφέα που ξέρει να γράφει οπλισμένη με γνώση, με ταλέντο, ευαισθησία και μεγάλη αγάπη για το θέατρο.
Έκδηλο μήνυμα της παράστασης, η οποία βρίθει μεταξύ άλλων από ποικίλα λανθάνοντα είναι καταρχήν τα παρεπόμενα του εκκούσιου ή ακούσιου ξερριζωμού του είναι μας, της ταυτότητάς μας και η καλλιέργεια και διατήρηση της πολυπόθητης ακεραιότητας σε μια κοινωνία που διαρκώς μεταβάλλεται, θέματα δηλαδή που έχουν ακραγγίξει την κοινωνία μας. Ποιο στοιχείο της παράστασης θα έλεγες πως σε έχει αγγίξει πιο πολύ και γιατί;
Η μοναχικότητα των ανθρώπων σε δύσκολες καταστάσεις είναι έκδηλη στο κείμενο του έργου. Η ανάγκη για επικοινωνία της πρωταγωνίστριας Ξανθής είναι συγκινητική σε τέτοιο βαθμό που εφευρίσκει ένα άψυχο όν όπως το Κλύσμα για να του εκμυστηρευτεί τα εσώψυχα της. Άλλες φορές με παράπονο, με χιούμορ άλλες με δραματικότερη διάθεση.
Ασφαλώς η θέση της γυναίκας είναι ένα ακόμα στοιχείο που με άγγιξε και εξακολουθεί να με ευαισθητοποιεί περισσότερο από όλα. Μέσα από το θεατρικό μονόλογο της Ξανθής ευαισθητοποιούμαι για το φύλο μας και για την τόσο πονεμένη μας ιστορία, για το καταπιεσμένο-δηλητηριασμένο μας κύτταρο. Η Ξανθή, η ηρωίδα μου, ένα πλάσμα όμορφο, χαριτωμένο, ευαίσθητο με κυκλοθυμική συμπεριφορά, άγεται και φέρεται ψυχικά στην εφηβεία της, στις πρώτες της ορμές, ευνουχίστηκε η παιδικότητά της αφού παντρεύτηκε με τον πρώτο τυχόντα, παρασυρόμενη και μόνο από τα ορμέμφυτα της εφηβικής της ανάγκης και μέσα από ένα παραλήρημα εξομολογείται στο κλύσμα τη ζωή της αναζητώντας την κάθαρση. Ο σύζυγος Μίστος δεν είναι βίαιος και της προσφέρει μια σχετική άνεση διαβίωσης και μια καλή σεξουαλική ζωή. Η Ξανθή όμως δίνει πολλά περισσότερα, εξαργυρώνοντας την ίδια της τη ζωή, εγκλωβισμένη σε ένα σπιτικό με την πεθερά, τις δουλειές του σπιτιού και τον μπάγκο της λαϊκής. Το καθημερινό συζυγικό-υποχρεωτικό σεξ από πλευράς της, που μάλλον είναι και η μόνη της διασκέδαση. Αυτό έμαθε! Να είδε δούλα και κυρά… πόρνη και κυρία!
Της Ξανθής όμως της αρέσουν οι όμορφες λέξεις! Αυτό το παιχνίδι της Αργυρώς Μαργαρίτη δεν είναι τυχαίο. Μαρτυρά άλλη μια καμένη ζωή λόγω του αναλφαβητισμού. Η τάση για μόρφωση υπήρχε γι΄αυτό την γοητεύουν οι ωραίες λέξεις αν ήταν ανεπίδεκτη μαθήσεως θα την ενδιέφεραν μόνο τα μπικουτιά! Όμως μαζί με τα τσιμπιδάκια, τα σεσουάρ και τι βαφές της αρέσουν και οι ΩΡΑΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ των οποίων την απασχολεί και η ρίζα τους πέρα από την ρίζα του μαλλιού της!
Η γυναικεία ευαισθησία, η ματαίωση, η προδοσία, η εγκατάλειψη, η θλίψη, η ρουτίνα, η συναισθηματική κακοποίηση, η πνευματική υποτίμηση είναι κάποια από τα στοιχεία, που σε κάποιες δυνατές-δραματικές στιγμές της παράστασης, αναζητούν έντονα την κάθαρση μέσω του κλύσματος. Όπως είχα πει και σε άλλη συνέντευξή μου, στην αρχή … τις πρώτες εβδομάδες, όταν διάβαζα το κείμενο έκλαιγα. Επειδή μέχρι τώρα ήμουν κυρίως δραματική ηθοποιός; Όχι, βέβαια! Πιστεύω ότι ταυτίστηκα βιώνοντας κοινά συναισθήματα με την Ξανθή, πενθώντας για τις προσωπικές μου ματαιώσεις, για τα δικά μου ανεκπλήρωτα όνειρα που άφησα πίσω… ή δεν με άφησαν να εκπληρώσω. Ίσως αν ήμουν σε “πονηρότερη” ετοιμότητα να τα είχα καταφέρει περισσότερο αλλά δυστυχώς οι γυναίκες με προσωπικότητα, οι έξυπνες γυναίκες είναι εκείνες που δέχονται την σκληρότητα… οι πονηρούλες μια χαρά τα καταφέρνουν … είναι πιο συμβατές με την αθλιότητα του κόσμου μας. Στον “νεομεσαιωνάκο” δε που διανύουμαι τα υπόγεια και τα σκοτεινά μας εξυπηρετούν καλύτερα από τα φωτεινά και τα αυθεντικά. Είναι πιο αποδεκτές οι γατούλες στην ανδροκατούμενη κοινωνία. Δεν είμαι αυτού του τύπου η γυναίκα…ακριβώς… αγαπώ τους άνδρες φίλους μου και έχω αρκετούς. Πάλι καλά! Αλλά και αυτοί λίγοι είναι, εξαιρετικές… εξαιρέσεις.
Η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το θέατρο πιστεύεις πως μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, να αφυπνίσει συνειδήσεις;
Εάν δεν το πίστευα δε θα υπηρετούσα το θέατρο. Η τέχνη είναι αφυπνιστική. Είναι ανατρεπτική. Είναι επαναστατική. Το κλύσμα ως παράσταση για παράδειγμα μπορεί να λειτουργήσει υπόγεια μέσα από τον λόγο της Ξανθής, ανταλλάσσοντας συναισθήματά με τους θεατές που μπορούν να διαμορφώσουν συνειδήσεις πιο “φιλικές” για τη γυναίκα και να λειτουργήσουν παρηγορητικά για την αδικία που έχουν υποστεί οι μανάδες, οι θείες μας, οι γιαγιάδες μας, οι γειτόνισσές μας. Το κλύσμα και η κάθαρσή του μπορούν να το πετύχουν αυτό, να αφήσουν ένα σημάδι ενσυναίσθησης στην ανθρώπινη ψυχή. Ίσως να μη φτάσουμε στην τέλεια αφύπνιση αλλά σίγουρα είναι ένα πρώτο καλό βήμα. Μία αυτόματη αποδοχή του όρου γυναικοκτονία θα ήταν μια πρώτη καλή αφύπνιση. Και η καταπίεση, και η προδοσία, και το “άντρας… είναι”, “καλά να πάθει… τον προκάλεσε”, και το σεξ ως καθήκον της γυναίκας συζύγου… κακοποιητικές συμπεριφορές είναι, πόσω μάλλον η ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ! Μου σηκώνεται δε η τρίχα κάγκελο που λέει και η Ξανθή… εκείνη έχει αλλεργία στα χνουδωτά και στα ροδάκινα εγώ πάλι φουντώνω όταν ακούσω γυναίκα να βάλλεται κατά των γυναικών. Κανιβαλισμός! Λοιπόν σίγουρα κορίτσια χρειάζεστε ένα κλύσμα. Συμβουλεύω να προτιμήσετε την κάθαρση έναντι των μισαλλοδοξιών που προβάλονται από την δική σας καταπίεση και δειλία στις ομόφυλές σας.
Η παράσταση είναι στην ουσία ένας μονόλογος. Είναι άραγε πιο δύσκολο για έναν ηθοποιό να παίζει μόνος του στη σκηνή ή μήπως τον διευκολύνει καθώς έτσι δε χρειάζεται να συνδιαλλεχθεί με μια πληθώρα άλλων ηθοποιών;
Ασφαλώς και είναι πιο δύσκολος γιατί αν το χάσεις; Ποιός θα σε καλύψει; Αντε να βρεις τον συνάδελφο σωτήρα. Ένα το κρατούμενο. Ο διάλογος πάντα είναι πιο εξωστρεφής και βοηθάει και η σχέση και άλλων έμυχων αντικειμένων (ηθοποιών-objects) στη σκηνή. Άλλη επικοινωνία. Είναι ένα δίχτυ προστασίας. Βέβαια εδώ έχω την όμορφη φωνή του πολύ καλού ηθοποιού Νίκου Γιαλελή αλλά είναι κάποιες παρεμβάσεις του κλύσματος που ίσως να βοηθάνε τη μνήμη μου να ενεργοποιείται και να δίνουν τσαχπινιά στην παράσταση. Όμως δεν είναι το ίδιο… Όμως έχει τη χάρη του. Ο φιλαράκος κλύσμα. Ευτυχώς δε που είναι ο Νίκος Γιαλελής που είναι και ο ίδιος ένα περιβόλι και μου φτιάχνει τη διάθεση.
Σε μια εποχή όπου η ενασχόληση με την τέχνη είναι ένας τομέας που δεν μπορεί να υποσχεθεί σταθερότητα και ικανοποιητικές οικονομικές απολαβές, ως καλλιτέχνης από πού πιστεύεις ότι πηγάζει αυτή η στροφή των νέων σε σπουδές, όπως το θέατρο για παράδειγμα;
Ξεκινώντας από το δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας θα έλεγα πως για το παιδί, τον μαθητή, τον σπουδαστή και τον μελλοντικό Έλληνα πολίτη, το θέατρο δε θα έπρεπε να είναι η “στροφή” του προς την επιμορφωτική του κατεύθυνση αλλά η βάση και η αφετηρία της παιδείας του/μας. Όφειλε χρόνια πολλά πίσω αλλά και οφείλει το κράτος να δημιουργήσει ένα αυθύπαρκτο διδακτικό μοντέλο για κάθε ηλικιακή βαθμίδα των ελλήνων μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, στα οποία μουσική και δραματική τέχνη θα αποτελούν μια αδιάσπαστη ενότητα. Το ζητούμενο είναι η εκπαίδευση, αυτή είναι η βάση για να “στρίψουμε” το υποβαθμισμένο μας επάγγελμα σε κανονικό επάγγελμα έως και λειτούργημα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και να δικαιωθεί μόνο με βάση την σοβαρή παιδεία του θεάτρου!
Στην ερώτηση τι σου έχει διδάξει στην προσωπική σου ζωή το θέατρο τι θα απαντούσες;
Ομορφιά. Ανθρωπιά. Νιάτα. Ζωντάνια. Καλλιέργεια. Αναζήτηση. Αγάπη για τον συνάνθρωπο. Ερωτισμό!
Θα ήθελα στο σημείο αυτό, αν δεν έχεις αντίρρηση να αφιερώσεις στους αναγνώστες μας ένα απόσπασμα από τον ρόλο σου που έχει μεγάλη αξία για εσένα.
[…”Όλοι χρειάζονται ένα κλύσμα. Άμα γεμίζει η κοιλιά σκατό. Άμα γεμίζει η ζωή σου σκατό. Φτάνει η βρώμα μέχρι το μυαλό. Η ψυχή δεν μπορεί να ανασάνει από τη μπόχα. Κλυσματάκι μου είσαι το πιο σπουδαίο πράγμα στον κόσμο. Όλοι χρειάζονται ένα κλύσμα. Να ξεμπουκώσουν! “…]
Ολοκληρώντας τη συνέντευξη, τι θα ήθελες να γράφει ύστερα από χρόνια το βιβλίο του ελληνικού θεάτρου, δίπλα στο όνομά σου;
Πετροπούλου… Η Αναμφίλεκτη!!! (γέλια)
Ευχαριστώ πολύ την Αλεξία Πετροπούλου για την πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία μας και της εύχομαι καλή συνέχεια στο σπουδαίο έργο της!
Ακολουθήστε μας
Καθώς και κανάλι στο youtube: : https://www.youtube.com/channel/UCN-M-45CYwJZUFtCPb2DwYQ?view_as=subscriber με ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις αλλά και ποικίλα αφιερώματα.
Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης
Xαίρετε, είμαι ο Ευθύμιος, είμαι φιλόλογος και συντάκτης της πολιτιστικής ιστοσελίδας Thess culture.gr. Aγαπώ πολύ τη μουσική, τις τέχνες, την ανάγνωση και το θέατρο, ενώ συνεντεύξεις μου και κριτικές μου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στον ηλεκτρονικό τύπο. Διαχειρίζομαι παράλληλα τις σελίδες «Ορθογραφία και ορθοέπεια», «Βιβλιοφιλία και βιβλιολογία» και υπήρξα επί πολλά έτη ενεργό μέλος και συντονιστής στις λέσχες ανάγνωσης των βιβλιοθηκών του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου.
