Athens Pride: «Εξελισσομαστε συνεχως με γνωμονα την καλοπροαιρετη κριτικη που δεχομαστε»

Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Ιουνίου 1969, το Stonewall Inn, ένα δημοφιλές gay club στην οδό Christopher στο Greenwich Village της Νέας Υόρκης, δέχτηκε εισβολή από βαριά οπλισμένους άνδρες των ΜΑΤ της πόλης. Η κατηγορία ήταν η παράνομη πώληση οινοπνεύματος. Για δεύτερη φορά την ίδια εβδομάδα το μπαρ γινόταν στόχος. Οι επιδρομές στα γκέι μπαρ και η γενική παρενόχληση των γκέι και των τρανσέξουαλ είχαν καταντήσει ρουτίνα. Αλλά αυτή τη φορά, οι θαμώνες του club αντέδρασαν .Η αστυνομία επέτρεψε στους περισσότερους να φύγουν, ενώ έθεσαν υπό κράτηση το προσωπικό, καθώς και τρεις drag queen και δύο τρανσέξουαλ.Η κατάσταση τις επόμενες ημέρες ήταν εκρηκτική, ώσπου στα τέλη του Ιουλίου, οι γκέι ακτιβιστές κυκλοφόρησαν φυλλάδια, απαιτώντας μια μαζική «συγκέντρωση για την ομοφυλοφιλική απελευθέρωση». Η συμμαχία που σχηματίστηκε από τη συνεδρίαση, που έγινε στις 24 Ιουλίου, υιοθέτησε την ονομασία «Γκέι Απελευθερωτικό Μέτωπο» (GLF: Gay Liberation Front).

Ανάμεσα στις διεκδικήσεις της ήταν να σταματήσει η παρενόχληση από την αστυνομία, η προστασία στον εργασιακό χώρο, η ανάκληση των νόμων περί σοδομισμού και η θέσπιση νομοθεσίας κατά των διακρίσεων. Ακολούθησαν και άλλα συλλαλητήρια διαμαρτυρίας και δημιουργήθηκαν οργανώσεις για τα δικαιώματα των γκέι και λεσβίων σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η «Πορεία για στο Stonewall» πραγματοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο σε ανάμνηση του γεγονότος και συγχρόνως ως διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά των διακρίσεων και της βίας που ασκήθηκαν στους γκέι, λεσβίες και τρανσέξουαλ της Νέας Υόρκης.

Τριανταπέντε χρόνια μετά την εξέγερση του Stonewall. στις 25 Ιουνίου του 2005, τα LGBTQI άτομα της Ελλάδας βγήκαν περήφανα στους δρόμους της Αθήνας για να διεκδικήσουν την ορατότητα και τον σεβασμό στο πρώτο ελληνικό Pride Parade. Τι άλλαξε από τότε δεκαπέντε χρόνια μετά για τα LGBTQI άτομα της Ελλάδας;

Αρχικά η κοινότητά μας είναι περισσότερο οργανωμένη και ενημερωμένη για τα δικαιώματά της, με περισσότερες και ενεργές οργανώσεις και κόσμο όλων των ηλικιών να συμμετέχει σε αυτές. Ταυτόχρονα έχουμε κερδίσει περισσότερη ορατότητα ως κοινότητα καθώς και στις διεκδικήσεις μας με αποτέλεσμα να έχουμε μεγαλύτερη στήριξη από την κοινωνία. Τέλος, έχουμε πλέον ιστορικές νίκες που έχουν καταγραφεί σε νόμους και στη συνείδησή μας που μας γεμίζουν αισιοδοξία παρά τις υπόλοιπες αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζουμε.
Αναρωτιέμαι, οι λοατ ελληνικές οργανώσεις είναι ξεκάθαρες στο τι ακριβώς υποστηρίζουν σε θέματα όπως ο γάμος ομοφύλων, η ομογονεϊκότητα και η ταυτότητα φύλου;

Όταν αναφερόμαστε σε οργανώσεις και οργανωμένη κοινότητα που διεκδικούν ανθρώπινα δικαιώματα, τότε οι διεκδικήσεις είναι εξαιρετικά σαφείς και κοινές.

Το pride το έστησε μια ομάδα τολμηρών ανθρώπων μέσα σε εμφανώς αντίξοες συνθήκες, με πολύ κόπο και είναι αναμφίλεκτα αξιέπαινοι γι’ αυτό. Κάποιοι ωστόσο, ισχυρίζονται ότι προϊόντος του χρόνου, το pride έχει θολή πολιτική στόχευση, με συνθήματα της τελευταίας ώρας, με φτωχό και χωρίς προσανατολισμό πολιτιστικό πρόγραμμα, δυσανεξία στην κριτική και μια ισχυρή ιεραρχική και δη πατριαρχική αντίληψη τι θα απαντούσατε σ΄ αυτούς;

Το Athens Pride αποτελεί μια γιορτή, μια επέτειο μνήμης των αγώνων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και έχει κύριο στόχο την ορατότητα. Στόχος μας είναι λοιπόν να δημιουργούμε κάθε χρονιά ένα όλο και μαζικό και ορατό Athens Pride το οποίο δίνει χώρο σε όλες τις ταυτότητες, τις ομάδες και τις οργανώσεις της κοινότητας ώστε να γίνουν ορατές και να παρουσιάσουν περήφανα τις διεκδικήσεις τους. Το έργο μας είναι επίσης να κάνουμε κάθε χρονιά το Athens Pride όσο πιο συμπεριληπτικό μπορούμε, να μαθαίνουμε και να εξελισσόμαστε και μέσα από αυτή τη διαδικασία να υπηρετούμε καλύτερα την κοινότητά μας. Με δεδομένα τα παραπάνω και με συνθήματα όπως το ΠΑΡΟΥΣΑ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ, ΠΑΡΕ ΘΕΣΗ, ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΟΥ, Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑ, πιστεύουμε πως έχουμε καταφέρει να φέρουμε ουσιαστικά και βαθιά πολιτικά ζητήματα (όπως φεμινισμός και θηλυκότητες, ιστορικότητα του κινήματος και διεκδικήσεις κλπ) με έναν απλό και αποδοτικό τρόπο στο να κατανοηθούν ευρύτερα. Τέλος, σε ό,τι αφορά στην κριτική πιστεύουμε ότι εξελισσόμαστε συνεχώς με γνώμονα την καλοπροαίρετη κριτική που δεχόμαστε. Η εξέλιξη αυτή θεωρούμε είναι εύκολο να φανεί με μια γρήγορη ιστορική αναδρομή. Πάντα υπάρχει βέβαια χώρος για βελτίωση και θα συνεχίζουμε να βάζουμε τα δυνατά μας προς αυτή τη κατεύθυνση.
Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα δεν αντιμετωπίζουν δυστυχώς την κοινότητα όχι ως συστατική ομάδα του ελληνικού κράτους, και πρέπει κάποτε να αποφασίσουν αν θα παραχωρήσουν δικαιώματα και ποια. Η ισονομία είναι αδιαμφισβήτητα απαραίτητη, πιστεύεις όμως ότι αρκεί ή θα πρέπει να αλλάξουν άρδην οι κοινωνικοί μηχανισμοι που αναπαράγουν στην πράξη τις διακρίσεις;

Το ένα δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση το άλλο. Είναι παράλληλοι αγώνες τα αποτελέσματα των οποίων αλληλοεπιδρούν και θα έπρεπε να ανατροφοδοτούνται και όχι να αποτελούν τροχοπέδη στην εξέλιξη.

Από τα σχολικά βιβλία απουσιάζουν οι αναφορές στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Τα μουσεία σπάνια εκθέτουν ομοερωτικά έργα, και γενικότερα η μόνη γκέι παιδεία που έχουμε είναι η εμπειρική μετάδοση γνώσεων από γενιά σε γενιά. Μήπως είναι καιρός οι κυβερνήσεις να μετακινηθούν από τις πολιτικές που προάγουν τη συμπερίληψη της διαφορετικότητας σε πολιτικές που θα υπερβαίνουν τις διακρίσεις και το διαφορετικό ως στίγμα;

Σίγουρα ναι.
Σε pride του εξωτερικού, όλες οι ομιλίες μεταφράζονται και στη νοηματική και γενικώς φαίνεται να δείχνουν πολλές οργανώσεις του εξωτερικού έμπρακτη ευαισθησία στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα με αναπηρία. Εδώ η κοινότητα εγκύπτει άραγε στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ ΑΜΕΑ;

Για εμάς δεν είναι θέμα ευαισθησίας, είναι απλή συνειδητοποίηση της κοινωνικής ποικιλομορφίας και πάνω από όλα διεκδίκηση. Διεκδίκηση ορατότητας για όλα μας. Στο Athens Pride έχουμε ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα από το 2012. Αυτό ήρθε ως αίτημα από ομάδες λοατκι κωφών που συμμετείχαν κάθε χρόνο στο Athens Pride. Μέσα από τη δική τους διεκδίκηση εξελιχθήκαμε, μάθαμε τα αυτονόητα που οφείλαμε και οφείλουμε να πράττουμε για να είμαστε πραγματικά συμπεριληπτική διοργάνωση. Ακόμα μαθαίνουμε. Πλέον έχουμε άτομο στην επιτροπή διοργάνωσης του Φεστιβάλ που έχει αναλάβει την προσβασιμότητα των εκδηλώσεων μας και βρισκόμαστε σε διαρκή συνεργασία με τη ΛΟΑΤ ΑμεΑ, ομάδα που έχει δημιουργηθεί για να δώσει φωνή σε ΛΟΑΤΚΙ ανάπηρα άτομα. Έτσι, στις εκδηλώσεις μας, προσφέρουμε ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα, φροντίζουμε για την πληρέστερη προσβασιμότητα του φυσικού χώρου και μισθώνουμε αναπηρική χημική τουαλέτα, όπου δεν υπάρχει. Ταυτόχρονα, προσπαθούμε να κρατάμε το περιεχόμενο των social media μας προσβάσιμο, ενώ τα σποτάκια μας συνοδεύονται απαρέγκλιτα από υπότιτλους. Στην προσπάθειά μας, ωστόσο, να στηρίξουμε τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αλλά και τα rainbow μαγαζιά συχνά βρίσκουμε ανυπέρβλητες δυσκολίες στο κομμάτι της προσβασιμότητας. Για εμάς όμως είναι στοίχημα, πρώτον να ενημερώνουμε για τις συνθήκες πρόσβασης σε ό,τι εμπλεκόμαστε, αλλά και κάθε χρονιά να εκπαιδευόμαστε, να αφουγκραζόμαστε και να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Σε αυτό το πλαίσιο, ζητάμε πάντα ανατροφοδότηση από αναπηρικές ομάδες οι οποίες μας στηρίζουν, μας νουθετούν και μας εξελίσσουν. Η προσπάθεια για να γίνει πλήρως προσβάσιμο το Athens Pride είναι κοστοβόρα και μακρόχρονη, όμως προσπαθούμε πάντα να κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Η προσβασιμότητα δεν είναι απλώς άλλο ένα κουτάκι που πρέπει να τσεκάρουμε φιλανθρωπικά και διεκπεραιωτικά. Είναι η άρση της κοινωνικής διάκρισης των αναπήρων αδελφών μας. Εδώ πρέπει να αναγνωρίσουμε το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στο κάθε άτομο για αυτή τη διάκριση και συλλογικά να λάβουμε δράση.

Υπάρχουν άραγε αυτοχρηματοδοτούμενες και μη δομές, όπως το Χαμογελο του Παιδιού, το Σπίτι του Ηθοποιού, στις οποίες μπορούν να απευθυνθούν τα φτωχά, άρρωστα, ανήμπορα, ηλικιωμένα και διωγμένα σκαιότατα από την πατρογονική έστία ΛΟΑΤΚΙ άτομα ώστε να αναζητήσουν καθοδήγηση, στέγη, νομικές υπηρεσίες, ψυχολογική στήριξη, θαλπωρή και ασφάλεια που στερήθηκαν από το κράτος και τη βιολογική τους οικογένεια;

Υπάρχει μια διαχρονική προσπάθεια για τη δημιουργία τέτοιων δομών, αλλά τα κόστη για τη δημιουργία και διατήρησή τους είναι απαγορευτικά για τις οργανώσεις της κοινότητας. Έχουμε κατά καιρούς δημιουργήσει και τρέξει προγράμματα στήριξης με τη βοήθεια ιδρυμάτων ή ιδίοις πόροις το πιο μεγάλο από τα οποία είναι η γραμμή στήριξης 11528, την οποία μέσα σε όλη την τελευταία χρονιά διατηρούμε πλέον χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση. Με δεδομένη την έλλειψη όσων αναφέρετε συνήθως τα άτομα έρχονται σε επαφή με τις οργανώσεις οι οποίες προσπαθούν να καλύψουν εθελοντικά και σε συνεργασία με επαγγελματίες τις παραπάνω ανάγκες.

Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων αν εργαστούν από κοινού με πειθαρχία και επιμονή, τότε είναι πιθανό να γίνει καλύτερος και πιο δίκαιος ο κόσμος. Πώς ονειρεύεστε αλήθεια το μέλλον της κοινότητας;

Ένα μέλλον στο οποίο κάθε άτομο να νιώθει και να είναι ελεύθερο, με τα ίδια δικαιώματα με την υπόλοιπη κοινωνία καθώς και τις ίδιες δυνατότητες στο να διεκδικήσει την ευτυχία.

Ευχαριστώ πολύ την ομάδα του Athens Pride για την πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία μας.

Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης

Xαίρετε, είμαι ο Ευθύμιος, είμαι φιλόλογος και συντάκτης της πολιτιστικής ιστοσελίδας Thess culture.gr. Aγαπώ πολύ τη μουσική, τις τέχνες, την ανάγνωση και το θέατρο, ενώ συνεντεύξεις μου και κριτικές μου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στον ηλεκτρονικό τύπο. Διαχειρίζομαι παράλληλα τις σελίδες «Ορθογραφία και ορθοέπεια», «Βιβλιοφιλία και βιβλιολογία» και υπήρξα επί πολλά έτη ενεργό μέλος και συντονιστής στις λέσχες ανάγνωσης των βιβλιοθηκών του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου.