TOP

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: «Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΤΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΤΙ ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΚΟ»

Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης

Ο γνωστός σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιώργος Παπαγεωργίου μίλησε στον Ευθύμιο Ιωαννίδη του thessculture.gr με αφορμή την παράσταση «Αρίστος» και σας παραθέτουμε τη συνομιλία τους.

Έχουν περάσει 53 χρόνια από την άδικη εκτέλεση του Αρίστου, αυτού του αντισυμβατικού ομοφυλόφιλου της εποχής κι όμως η ιστορία του φαντάζει τρομερά επίκαιρη.  Τι είναι αυτό  θα έλεγες που την κρατάει «ζωντανή» μέχρι σήμερα;

Ο κόμπος στο λαιμό. Αυτό που προκαλείται σε όποιον έρχεται σε επαφή με την ιστορία του Αριστείδη, ενός αλητάκου της Θεσσαλονίκης του ’50, ο οποίος καταδικάστηκε τετράκις εις θάνατον από τις επίσημες δικαστικές αρχές, για να κουκουλωθεί μια υπόθεση που όλη η “πιάτσα”, η κοινή γνώμη γνώριζε τον ένοχο. Αυτό το αίσθημα της αδικίας που έρχεται να επισφραγιστεί με την τελευταία του φράση λίγο πριν πεθάνει “Μανούλα μου γλυκιά είμαι αθώος”, είναι και ο πυρήνας της ιστορίας μας. Μιας ιστορίας λαϊκής, ανθρώπινης, γεμάτη ζωή, χιούμορ, πάθος και βούτηγμα σε μια άλλη εποχή που αφήσαμε πίσω, αλλά είναι οι …“παππούδες” μας.

Ο Αρίστος αποτελεί δραματουργική επεξεργασία του βιβλίου «Ο γύρος του θανάτου» του Θωμα Κοροβίνη. Πώς αντέδρασες, τι ένιωσες, αλήθεια όταν πρωτοδιάβασες το βιβλίο του, ούτως ώστε να σε ωθήσει να συνδιαλλαγείς μαζί του;

Ερωτεύθηκα τη γραφή του Θωμά. Ο τρόπος που αποτυπώνεται η ιστορία του Αριστείδη παράλληλα με την ιστορία της Θεσσαλονίκης του ’50 και του ’60, με έκαναν να γυρίζω κάθε βράδυ σπίτι και αντί να βγω έξω, να κάθομαι στο κρεββάτι μου και να διαβάζω αργά αργά τις σελίδες του βιβλίου σαν να μη θέλω να τελειώσει. Είχε κάτι μυσταγωγικό όλο αυτό. Έτσι κάπως στήθηκε και η παράσταση.

Το έργο επικεντρώνεται στα ζητήματα της επιβίωσης, του έρωτα, του πάθους, της κοινωνικής, πολιτικής, δικαστικής πραγματικότητας… Οι εποχές αναμφίλεκτα αλλάζουν, η φύση των ανθρώπων εντούτοις όχι. Τι σε δυσκόλεψε αραγε στο ανέβασμα του ευρύτερου κλιματος της παράστασης

Στις πρόβες περάσαμε από διάφορα στάδια, μέχρι να καταλήξουμε στον τρόπο που θα στηθεί η παράσταση. Μέσα από αυτοσχεδιασμούς και ασκήσεις με τους ηθοποιούς, καταλήξαμε στην ουσιαστικά δυσκολότερη εκδοχή. Αυτή που απαιτούσε εμβάθυνση του θεατή στον κόσμο του παρακράτους, μέσα από τους ρόλους και την υποκριτική δουλειά με τον κάθε ηθοποιό. Παράλληλα η παράσταση με συγκεκριμένα, υπαινικτικά στοιχεία, έχει ως στόχο να βυθίσει το θεατή στην συγκεκριμένη εποχή, στη συγκεκριμένη πόλη. Έχει σημασία ότι όλα αυτά έγιναν στη Θεσσαλονίκη.

Στην παράσταση παρακολουθούμε εννιά ετερόκλητους χαρακτήρες οι οποίοι αφηγούνται τη ζωή του Αρίστου, αλλά και το πώς ήταν η Θεσσαλονίκη της δεκατίας του ’50. Υπάρχει άραγε κάποιος από τους ήρωες που έχεις ξεχωρίσει και αν γιατί;

Αυτό ακριβώς ήταν που λάτρεψα στο βιβλίο. Ότι κάθε κεφάλαιο, κάθε χαρακτήρας, είχε τη δική του γλώσσα, το δικό του ιδίωμα. Προσωπικά συνδέθηκα πολύ με το “Φιλαράκι από την Τούμπα”. Είναι για μένα σαν να άκουγα να μιλάει κάποιος φίλος από τα παλιά. Σαν ένας από την παρέα που παίζαμε μικρά στην Καλαμαριά ποδόσφαιρό και κρυφτοκυνηγητό.

Ο Παγκρατίδης έκανε μια έκλυτη ζωή, ζούσε από δω κι από κει, ήταν μια αρσενική πόρνη, δούλευε στα πανηγύρια, ήταν χασικλής, αλκοολικός, ένας πανσεξουαλικός νέος που τα ‘χε κάνει όλα. Ήταν θα έλεγες η φτώχεια και η ανέχεια που του επέβαλαν έναν τέτοιο τρόπο ζωής ή κάτι βαθύτερο και ασυνείδητο;

Δεν μπορώ να ξέρω. Ούτε η απάντηση σε κάτι τέτοιο είναι εύκολη. Ο τρόπος ζωής όμως πολλές φορές, είναι αναπόσταστο κομμάτι της κοινωνικής σου τάξης. Και ο Αριστείδης ως ένας λούμπεν της εποχής, δεν είχε και πολλές επιλογές. Δεν είναι δηλαδή ότι είχε και την ευκαιρία για μια λαμπρή καριέρα σε ένα δικηγορικό γραφείο και την αρνήθηκε.

Το έργο αντικατροπτίζει έναν «κόσμο παλιό», προσκολλημένο σε προκαταλήψεις και στερεότυπα. Αυτός ο «κόσμος» παρατηρείται θα έλεγες και σήμερα μέσα στην ελληνική κοινωνία;

Όταν έκανα πολιτικό γάμο, κάποιοι μου έγραψαν ότι ο πολιτικός γάμος, δεν είναι γάμος. Οπότε ναι. Απέχουμε πολύ από τη νέα εποχή.

Οι τελευταίες λέξεις του Αρίστου πριν τον εκτελέσουν ήταν «μανούλα μου γλυκιά είμαι αθώος». Πώς αντιλαμβάνεσαι αυτήν τη δήλωση, τι συναισθήματα σου έχει δημιουργήσει;

Είναι μια φράση που δε σου αφήνει περιθώρια επιλογής. Στέκεσαι, την ακούς και βγάζεις τον σκασμό. Και μετά προσπαθείς να πιάσεις την ιστορία από την αρχή.

 Αλήθεια Γιώργο, δεδομένου της έρευνας που έχεις κάνει, αν σου δινόταν η ευκαιρία να γνωρίσεις, να μιλήσεις με τον Αρίστο τι θα του εξέφραζες;

Θα του έλεγα ότι μου άλλαξε τη ζωή.

   Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο Παπαγεωργίου για τη συνομιλία μας και του εύχομαι καλή συνέχεια στην καλλιτεχνική του πορεία.      

                    

Συνέντευξη:Ευθύμιος Ιωαννίδης

Xαίρετε, είμαι ο Ευθύμιος, είμαι φιλόλογος και συντάκτης της πολιτιστικής ιστοσελίδας Thess culture.gr. Aγαπώ πολύ τη μουσική, τις τέχνες, την ανάγνωση και το θέατρο, ενώ συνεντεύξεις μου και κριτικές μου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στον ηλεκτρονικό τύπο. Διαχειρίζομαι παράλληλα τις σελίδες «Ορθογραφία και ορθοέπεια», «Βιβλιοφιλία και βιβλιολογία» και υπήρξα επί πολλά έτη ενεργό μέλος και συντονιστής στις λέσχες ανάγνωσης των βιβλιοθηκών του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου.