Ψυχολογικες επιπτωσεις της απευθειας μεταδοσης μαθηματος σε πραγματικο χρονο

Άρθρο της Ελένης Καλαϊτζή

Το τελευταίο διάστημα τίθεται έντονα το ζήτημα της τοποθέτησης κάμερας στις σχολικές αίθουσες, καταγράφοντας τελικά μόνο τον καθηγητή/δάσκαλο, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν το μάθημα κι οι μαθητές που έχουν απαλλαχτεί από τη δια ζώσης διδασκαλία λόγω του ιού.

Υπήρξαν αντιδράσεις όσον αφορά αυτή την εξέλιξη, ακόμα κι αφότου διευκρινίστηκε ότι θα καταγράφεται μόνο ο δάσκαλος/καθηγητής κι όχι οι μαθητές, κάτι το οποίο ήταν αναμενόμενο καθώς οι περισσότεροι από εμάς το εξελάβαμε ως παραβίαση της ιδιωτικότητας κι ως μία ενέργεια η οποία έχει αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις για τους μαθητές.        Η διδασκαλία αποτελεί μία δυναμική διαδικασία.

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών, καθώς και μεταξύ των δασκάλων/καθηγητών με τους μαθητές, γεγονός το οποίο κατευθύνει την πορεία του μαθήματος. Ο αυθορμητισμός, τα απρόβλεπτα γεγονότα, οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των μελών της τάξης είναι επίσης στοιχεία της δια ζώσης διδασκαλίας και δεν υφίστανται υπό άλλες συνθήκες.

Η καταγραφή λοιπόν μιας τέτοιας διαδικασίας οδηγεί σε διάλυση του αυθορμητισμού και ουσιαστικά  του νοήματος που έχει η διδασκαλία πέρα από τη μάθηση. Το σχολείο είναι μια μικρή κοινωνία. Τα παιδιά στο σχολείο μαθαίνουν πώς να λειτουργούν σαν ομάδα για το κοινό καλό, έρχονται αντιμέτωπα με «δυνατότερους» και «πιο αδύναμους» μαθητές από τα ίδια, με άτομα που συμπαθούν ή δε συμπαθούν, με μικρά καθημερινά κοινωνικά προβλήματα που οφείλουν να βρουν λύση όπως πχ ο τσακωμός με έναν συμμαθητή τους,  το αίσθημα αδικίας από κάποιον καθηγητή.

Καταστάσεις πολύ οικείες για την ενήλικη ζωή, ωστόσο με άλλα πρόσωπα. Όλο αυτό λοιπόν, λειτουργεί ως προσομοίωση της κοινωνίας και μέσω αυτής της διαδικασίας αναπτύσσονται οι κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών. Η «παρακολούθηση» μέσω κάμερας, στην ουσία αποστειρώνει αυτή τη διαδικασία και παρακωλύει την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων των παιδιών.

Όταν ένα παιδί προσπαθεί να αντιμετωπίσει το φόβο του για την κριτική των άλλων και ξεκινάει δειλά δειλά να εκφράζει τις απορίες του στο δάσκαλο ενώ μέχρι πρότινος δεν τολμούσε, είναι πολύ πιθανόν όλη αυτή η προσπάθεια να διαλυθεί εξαιτίας της καταγραφής του μαθήματος. Επομένως, η μαθησιακή διδασκαλία αλλάζει μορφή. Είναι δύσκολο λοιπόν για τους μαθητές, αλλά ακόμα και για τους δασκάλους/καθηγητές, να γνωρίζουν ότι καταγράφονται.

Το αποτέλεσμα είναι μια μηχανική διαδικασία διδασκαλίας-μάθησης απαλλαγμένη από κάθε αυθόρμητη κι ανεπιτήδευτη συμπεριφορά. Στην παρούσα φάση, η απευθείας μετάδοση του μαθήματος σε πραγματικό χρόνο, εάν τελικά πραγματοποιηθεί, σκοπεύει να λειτουργήσει ως υποκατάστατο. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η γνήσια διδασκαλία είναι πολύπλευρη και δεν είναι απλά η επεξήγηση των σχολικών μαθημάτων, γεγονός το οποίο θα λέγαμε ότι την καθιστά «αναντικατάστατη».

Σύνταξη:Ελένη Καλαϊτζή

Ποια είναι η Ελένη

Ήρθε λοιπόν η ώρα να γνωριστούμε! Είμαι η Ελένη, 26 χρονών και κατάγομαι από το Λαγκαδά/Θεσσαλονίκης. Είμαι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας ΑΠΘ και φέτος ολοκληρώνω το Μεταπτυχιακό μου στην Εφαρμοσμένη Ψυχολογία με κατεύθυνση Κλινική Νευροψυχολογία. Αγαπώ πολύ τα βιβλία και το γράψιμο. Η θεματολογία της στήλης αφορά τον τομέα της Ψυχολογίας, έχω διάφορες ιδέες και είμαι ανοιχτή και σε ιδέες δικές σας, σε θέματα που θα σας ενδιέφερε να διαβάσετε