ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΣ
Άρθρο της ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΛΑΙΤΖΗ
Ο ναρκισσισμός είναι ένα στοιχείο της προσωπικότητας, το οποίο υπάρχει μέσα μας από τη βρεφική ηλικία. Από τη γέννηση μας, όλοι είναι προσκολλημένοι σε εμάς και στις ανάγκες μας. Ένα βρέφος όταν χρειάζεται κάτι κλαίει και όλοι είναι σε ετοιμότητα για να το ικανοποιήσουν. Αυτό το χαρακτηριστικό λοιπόν συμβάλλει κατά μία έννοια στην επιβίωση μας σε αυτή την ηλικία. Στην πορεία όμως εξαλείφεται και μετατρέπεται σε «αυτοεκτίμηση». Η αυτοεκτίμηση μας βοηθάει σε όλους τους τομείς της ζωής και είναι πολύ σημαντική για την εξέλιξη μας. Ωστόσο, η υπερβολική αυτοεκτίμηση δεν είναι υγιής, καθώς τότε μιλάμε για ναρκισσισμό. Ποια είναι όμως η διαχωριστική γραμμή αυτών των δύο χαρακτηριστικών;
Αυτοεκτίμηση
Η αναγνώριση της αξίας του εαυτού μας είναι σίγουρα ένα στοιχείο προσωπικότητας που επιδρά θετικά στη ζωή μας. Ένα άτομο με αυτοεκτίμηση γνωρίζει τις ικανότητες του, τις δυνατότητες του, τις αδυναμίες του και τα όρια του και πορεύεται σύμφωνα με αυτά. Επίσης, δεν κλονίζεται η αυτοεικόνα του από μια αποτυχία ή από τις απόψεις των άλλων. Ο καθένας μας έχει διαφορετικό βαθμό αυτοεκτίμησης. Υπάρχουν άτομα τα οποία έχουν αυτό το χαρακτηριστικό σε πολύ μικρό βαθμό και επιθυμούν να βοηθηθούν ώστε να το καλλιεργήσουν περισσότερο, υπάρχουν και άτομα που έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση, γεγονός που τους κάνει να έχουν υψηλές απαιτήσεις και προσδοκίες από τον εαυτό τους, χωρίς όμως να κλονίζονται εάν δεν ανταποκριθούν πλήρως σε αυτές. Η ύπαρξη της αυτοεκτίμησης δεν αναιρεί την αξία, τις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων και αυτό ακριβώς αποτελεί το σημείο διαφοροποίησης της υψηλής αυτοεκτίμησης από το ναρκισσισμό.
Ναρκισσισμός
Ο ναρκισσισμός αποτελεί ένα χαρακτηριστικό που διέπει ανθρώπους οι οποίοι επιζητούν συνεχώς την επιβράβευση, το θαυμασμό και το ενδιαφέρον των άλλων. Οι ναρκισσιστές θεωρούν ότι είναι ανώτεροι από τους υπόλοιπους και υποτιμούν τις ικανότητες και την αξία των συνανθρώπων τους. Συναναστρέφονται με άτομα που ικανοποιούν το «εγώ» τους, ενώ απουσιάζει το χαρακτηριστικό της ενσυναίσθησης για τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Επιπλέον, θεωρούν ότι χρήζουν ειδικής μεταχείρισης και μεγαλοποιούν τα επιτεύγματα τους. Ένα ακόμα στοιχείο που εμφανίζεται σε κάποιους ναρκισσιστές είναι η σκληρότητα και η εκδικητικότητα όταν δε λαμβάνουν αυτά που επιθυμούν από τους άλλους.
Η εκδήλωση του ναρκισσισμού στη σημερινή εποχή
Ζούμε στην εποχή του «φαίνεσθαι», μια εποχή η οποία προσφέρει εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη ναρκισσιστικών στοιχείων. Η προβολή του «εγώ» έχει αποκτήσει τεράστιες διαστάσεις, καθώς επευφημούμε και καθιστούμε επιτυχημένους ανθρώπους, οι οποίοι στην ουσία προβάλλουν καλύτερα τον εαυτό τους. Σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι έγιναν αναγνωρίσιμοι και «πετυχημένοι» επειδή τράβηξαν την προσοχή πάνω τους για οποιοδήποτε αιτία, ακόμα κι αν δεν τους τιμά και πολύ και πόσοι παραμένουν στην αφάνεια, ενώ έχουν πετύχει όντως σπουδαία πράγματα: σίγουρα θα σας ήρθαν αρκετοί στο μυαλό! Η τηλεόραση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακόμα και η εξέλιξη της τεχνολογίας με τη δημιουργία της «selfie» κάμερας, όχι μόνο απενοχοποιούν, αλλά προωθούν την ανάπτυξη μια κοινωνίας αποτελούμενης από ανθρώπους με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά, απορροφημένοι από την προσπάθεια αυτοπροβολής και λήψης εκδηλώσεων θαυμασμού από τους άλλους. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε και να αναγνωρίσουμε αυτή την εξελισσόμενη κοινωνική κατάσταση. Πόση αξία έχουν πραγματικά τα likes? Μήπως μέσω αυτών καλύπτουμε ουσιαστικά το φόβο και την ανασφάλεια μας για την αποκάλυψη ενός εαυτού που δε μας ικανοποιεί πραγματικά; Γιατί στην ουσία, αν σκάψουμε πιο βαθιά στην ψυχή ενός ναρκισσιστή αυτό είναι που επικαλύπτει με τη συμπεριφορά του: το φόβο να γνωρίσει και να αγαπήσει τον πραγματικό του εαυτό. Αυτόν που βρίσκεται κάτω από το λαμπερό περιτύλιγμα.
Σύνταξη:Ελένη Καλαϊτζή
Ποια είναι η Ελένη
Ήρθε λοιπόν η ώρα να γνωριστούμε! Είμαι η Ελένη, 26 χρονών και κατάγομαι από το Λαγκαδά/Θεσσαλονίκης. Είμαι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας ΑΠΘ και φέτος ολοκληρώνω το Μεταπτυχιακό μου στην Εφαρμοσμένη Ψυχολογία με κατεύθυνση Κλινική Νευροψυχολογία. Αγαπώ πολύ τα βιβλία και το γράψιμο. Η θεματολογία της στήλης αφορά τον τομέα της Ψυχολογίας, έχω διάφορες ιδέες και είμαι ανοιχτή και σε ιδέες δικές σας, σε θέματα που θα σας ενδιέφερε να διαβάσετε