ΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ “ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ” ΣΤΟ METROPOLITAN – THE URBAN THEATER

Κριτική: Ευθύμιος Ιωαννίδης

Η σχέση του θεάτρου με τις επιστήμες της ψυχικής υγείας είναι μακρόχρονη και μάλιστα το τελευταίο διάστημα, ύστερα και από τις πρωτόγνωρες συνθήκες που ζήσαμε, αναθερμάνθηκε το ενδιαφέρον στην Ελλάδα, είτε μέσα από μέσα από την αναλυτική προσέγγιση των ψυχικών διεργασιών των χαρακτήρων, είτε ως θεματική, είτε ακόμα και στην εφαρμογή της θεατρικής πράξης, γκρεμίζοντας τον τέταρτο τοίχο, διαρρηγνύοντας έτσι  τα όρια ανάμεσα σε ηθοποιούς/θεραπευόμενους και κοινό, ωθώντας τον θεατή να καταστεί κοινωνός μιας διαδικασίας που προσιδιάζει σε ένα μαγευτικό ταξίδι αυτοανακάλυψης. Βρεθήκαμε λοιπόν στον πολύ όμορφο χώρο του Metropolitan urban theater για να παρακολουθήσουμε την παράσταση-εμπειρία «Να σου πω μια ιστορία» σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία του ταλαντούχου Δημήτρη Πλειώνη.

Το έργο

Η δραματουργία της performance «Να σου πω μια ιστορία» έχει ως αφετηρία το ομώνυμο βιβλίο του Αργεντίνου ψυχιάτρου και ψυχοθεραπευτη της Γκεστάλτ, Χόρχε Μπουκάι, βιβλίο το οποίο έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις Opera και το οποίο πραγματεύεται τις συνεδρίες ενός φοιτητή του Ντέμιαν με τον Χόρχε. Πιο συγκεκριμένα, ο Ντεμιάν είναι ένας ανήσυχος νεαρός φοιτητής που προσπαθεί να ανακαλύψει τον εαυτό του. Οι αναζητήσεις του τον κατευθύνουν στον Χόρχε, έναν πολύ ιδιόρρυθμο ψυχοθεραπευτή που τον βοηθά να αντιμετωπίσει τη ζωή και να βρει απαντήσεις στα ερωτήματά του με έναν τρόπο πολύ πρωτότυπο: σε κάθε συνάντηση, ως εκ τούτου, του διηγείται από μία ιστορία, κλασική ή μοντέρνα, «ανατολίτικη» ή «δυτικότροπη», που πηγάζει από τη λαϊκή προφορική παράδοση ή απευθείας από τη φαντασία του Χόρχε. Οι ιστορίες αρχίζουν να λειτουργούν ωσαύτως ως παραβολές, και ο Ντεμιάν κατασιγάζει τις αγωνίες και τις ανασφάλειές του, ωριμάζοντας μάλλον, παρά βρίσκοντας «έτοιμες λύσεις» και «συνταγές ευτυχίας»… Οι σχέσεις συνεπώς μεταξύ θεραπευτή και θεραπευομένου δεν είναι —ούτε αυτές— συμβατικές και αναμενόμενες. Καβγάδες, διαφωνίες, συμπάθεια, αντιπάθεια, μίσος και αγάπη αφήνονται ελεύθερα να ξεδιπλωθούν επί σκηνής, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο δύο μοναδικούς θεατρικούς ήρωες με σάρκα και οστά, προσφιλείς και οικείους στον θεατή.

Η παράσταση

Αντλώντας πιο συγκεκριμένα ελεύθερα υλικό από το «Να σου πω μια ιστορία», η ομάδα Τόπι, με τη συνδρομή της ψυχολόγου και δραματουργού Μαρίας Μπρανίδου,  δραματοποιεί επιλεγμένα αποσπάσματα από τις συνεδρίες του Ντέμιαν με τον Χόρχε. Επιθυμώντας να μιλήσει ειδικότερα για το ζήτημα της ωρίμασης και της συνειδητότητας, αναπαριστά ένα σύνολο συνεδριών με τη μέθοδο Γκεστάλτ. Μέσα λοιπόν σε μια σκηνική λιτότητα διάστικτη από μαξιλάρια και ένα χαλί, που οριοθετεί τον σκηνικό χωρό, προτάσσεται η ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Τέσσερις ηθοποιοί-performers, δύο άντρες, ο Δημήτρης Πλειώνης, Στέλιος Ξανθουδάκης και δύο γυναίκες, η Μαλαματένια Γκότση και η Δώρα Χουρσανίδου με αρμόζοντα κοστούμια που δικαιώνουν και οπτικοποιούν σε τέλειο βαθμό το πνεύμα αυτής τα οποία επιμελήθηκε η Μαντώ Ψυχουντάκη, περιστρέφονται γύρω από τα αιτήματα του Ντέμιαν, υπό υπέροχους λατινοαμερικανικους ήχους σε μουσική επιμέλεια του Νάσσου Σωπύλη. Η κίνηση από την άλλη σε διδασκαλία της Αγνής Παπαδέλης Ρωσσέτου ήταν ευθύβολη, υπαινικτική, καθαρτική, γκροτέσκα σε απόλυτη συμφωνία με τη σκηνοθετική οπτική του έργου.

Οι ερμηνείες

Οι ηθοποιοί, με ανεπαίσθητες διαφοροποιήσεις, κυρίως ως προς τις φωνητικές τους δυνατότητες, αποδείχθηκαν ισόπαλοι συναγωνιστές. Πιο συγκεκριμένα ο Δημήτρης Πλειώνης με προσεκτική μάλιστα και καλοδουλεμένη άρθρωση, απόλυτα εστιασμένος στις επιταγές του ρόλου του, έχει μια αδιαφιλονίκητη δυναμική και στιβαρή παρουσία σε λόγο και κίνηση στον ρόλο του Ντέμιαν που δανείζει το σώμα για να χαριτωθούμε τα νάματα της δραματικής του αφήγησης, που αναφέρεται στα αιτήματα και τις απορίες του λογοτεχνικού ήρωα.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Στέλιος Ξανθουδάκης με αρωγό του τη θωπευτική χροιά του και το ταλέντο του, ξεδιπλώνει επί σκηνής με περισσή ιακνότητα τον ρόλο του Χόρχε. Σκιαγραφεί έτσι με αξιοθαύμαστη πειστικότητα και με πλήρως ελεγχόμενες υπερβολές, τον ψυχικό κόσμο του Χόρχε, με συνεχώς μάλιστα διαφοροποιούμενες αποχρώσεις του λόγου της, βυθίζοντας με την ερμηνεία της τον θεατή το δίχως άλλο σε ένα πέλαγος «διδακτικής» συγκίνησης.

H Μαλαματένια Γκότση από την άλλη μαζί με τη Δώρα Χουρσανίδου με εκφραστική άνεση και περισσή δεξιοτεχνία αποδείχτηκαν πολύ ικανή και εύστοχη σκηνοθετική επιλογή.

Συμπερασματικά, στο Metropolitan: The Urban Theater παρακολουθήσαμε  παρακολουθήσαμε μια προσεκτικά δομημένη παράσταση/performance με μεγάλες αρετές. Η σχέση λόγου και αρμονίας της κίνησης δημιούργησαν ωσαύτως ένα επάλληλο στρώμα που τελικά αφομοίωσε το υλικό των αφηγήσεων, μετουσιώνοντάς τες σε μια σύνθεση, όπου όλα τα δομικά συστατικά της να παίρνουν νέα πνοή και να επανασυστήνονται διάφανα πάνω στις τεχνοτροπίες των μύθων και των παραμυθιών της παγκόσμιας λαογραφίας· παίρνοντας τη μορφή αφηγήσεων μεγάλης εξωστρέφειας με έμφαση στο σώμα και στη φωνή. Το συλλογικό ασυνείδητο έτσι, μολονότι αναπνέει, ζει, δονείται   κινείται και ενεργεί στο ατομικό γίγνεσθαι μεταξύ διάφορων πολλαπλοτήτων, φαντάζει με την αρωγή των ταλαντούχων συντελεστών τόσο σύγχρονο τόσο οικείο και συγχωνευτικό …

Κριτική :Ευθύμιος Ιωαννίδης

Xαίρετε, είμαι ο Ευθύμιος, είμαι φιλόλογος και συντάκτης της πολιτιστικής ιστοσελίδας Thess culture.gr. Aγαπώ πολύ τη μουσική, τις τέχνες, την ανάγνωση και το θέατρο, ενώ συνεντεύξεις μου και κριτικές μου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στον ηλεκτρονικό τύπο. Διαχειρίζομαι παράλληλα τις σελίδες «Ορθογραφία και ορθοέπεια», «Βιβλιοφιλία και βιβλιολογία» και υπήρξα επί πολλά έτη ενεργό μέλος και συντονιστής στις λέσχες ανάγνωσης των βιβλιοθηκών του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου.