ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΣΕΒΗ: ΕΛΠΙΣ ΛΕΕΙ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΕΣΤΙ ΕΓΡΗΓΟΡΟΤΟΣ ΕΝΥΠΝΙΟΝ
Συνέντευξη:Αγγελική Κερπιτσοπούλου
Η Χριστίνα Τσέβη γεννήθηκε το 1983 στην Αθήνα, σπούδασε στην ΑΚΤΟ, και από την εφηβεία της ακόμα σχεδίαζε αφίσες για συναυλίες.
Έχοντας δουλέψει ως εικονογράφος σε δημιουργικά γραφεία και εκδοτικούς οίκους, τα τελευταία δεκατρία χρόνια η Χριστίνα δουλεύει μόνης της δημιουργώντας μερικά από τα πιο τρυφερά μελαγχολικά illustrations που έχουμε δει, με κύριο πρωταγωνιστή της το αστικό τοπίο.
Ασχολείσαι με αυτό που ονομάζεται illustration ή αλλιώς εικονογράφηση. Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με το συγκεκριμένο είδος, τι ήταν αυτό που σε ώθησε να πάρεις αυτόν τον δρόμο;
Ήμουν τυχερή διότι από πολύ μικρή ηλικία ήξερα πως θα ασχοληθώ με κάτι σχετικό, οπότε δεν έβλεπα την ώρα να τελειώσω το σχολείο. Όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου στο design δεν είχα αποφασίσει ακριβώς που θα καταλήξω, αλλά το ταξίδι με έφερε εδώ!
Η κύρια πηγή έμπνευσης στα έργα σου είναι το αστικό τοπίο. Πόσο πιστεύεις μας επηρεάζει – διαμορφώνει σαν ταυτότητες η εικόνα των περιβαλλόντων όπου ζούμε; Τι είναι αυτό που σε τραβάει σε αυτή την εικόνα;
Σίγουρα εμπνέομαι πολύ από το αστικό τοπίο και όχι μονάχα επειδή έχω γεννηθεί και ζω σε μία από τις κατά γενική ομολογία πιο χαοτικές πόλεις, αλλά και επειδή βρίσκω πραγματικό ενδιαφέρον σε αυτό το χάος – τόσο γενικότερα, όσο και στην οπτικοποίηση του. Όλο αυτό έχει μάλλον να κάνει με την αγάπη που έχω στις ατέλειες και σε όλα όσα δίνουν χαρακτήρα σε κάτι. Αυτό δεν σημαίνει πως δε με συγκινεί ιδιαίτερα η φύση. Απλώς η εικόνα ενός λιβαδιού με μαργαρίτες, όσο εντυπωσιακό και όμορφο κι αν είναι, δεν μπορεί να πει την ιστορία που λέει μία μοναδική μαργαρίτα που φυτρώνει ενάντια σε κάθε λογική ανάμεσα από δυο πλάκες ενός πεζοδρομίου στα Πατήσια.
Από τα έργα σου δεν λείπει και το ρομαντικό στοιχείο, το οποίο θα έλεγα έρχεται σε αντίθεση με κάποιο τρόπο με την σκληρότητα της αστικότητας όπου το περιβάλλει; Πως τα συνδυάζεις και πως αντιλαμβάνεσαι αυτό το αντιθετικό δίπολο;
Πράγματι υπάρχει μία αντίθεση σε αυτό, που νομίζω πως ξεκινάει από την σημασία που δίνω στην τρυφερότητα. Είναι εύκολο, καμιά φορά ακόμη και απαραίτητο, να είσαι κυνικός για να “επιβιώσεις” συναισθηματικά στις μέρες μας. Μέσα όμως σε αυτό το κλίμα αποξένωσης και βαρεμάρας, εκκολάπτεται η ανάγκη για κάτι μαγικό. Κάτι που κάνει κάποιους να ανυπομονούν να επιστρέψουν σπίτι το βράδυ. Αυτήν ακριβώς τη μαγεία προσπαθώ να αναδείξω, να θυμίσω και να θυμηθώ!
- Έχεις καταφέρει μέσα από την τέχνη σου και έχεις βγει και στο εξωτερικό με διάφορες δουλειές σου. Ποια πιστεύεις είναι η βασική διαφορά, αν υπάρχει, του εγχώριου κοινού με το εξωτερικό; Είναι οι Έλληνες εικαστικά μορφωμένοι;
Αν υπάρχει κάποια βασική διαφορά, αυτή έχει να κάνει μάλλον με τον σεβασμό στον χρόνο και την δουλειά ενός καλλιτέχνη από κάποιους υποψήφιους εργοδότες και όχι τόσο με το κοινό. Μάλιστα διακρίνω ένα διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον των Ελλήνων για εικαστικά δρώμενα και θεωρώ πως τα τελευταία χρόνια έχουν δοθεί πολλές ευκαιρίες για ανάπτυξη μοντέρνας τέχνης, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για μία χώρα με τόσο σημαντική τέχνη από το παρελθόν σε κάθε γωνία της.
Ποιος θεωρείς ότι πρέπει να είναι ο ρόλος της τέχνης σε μια σύγχρονη κοινωνία όπου διαρκώς μεταβάλλεται;
Η τέχνη πρέπει να εμπνέει, να συσπειρώνει, να ξεκουράζει ή να ξεσηκώνει. Να προκαλεί δηλαδή μία οποιαδήποτε αντίδραση. Κυρίως όμως, πρέπει να έχει κάτι να πει. Το αν θα αρέσει είναι προφανώς υποκειμενικό. Το αν βρίθει περιεχομένου όμως, όχι. Η εποχή που θεωρείτο τέχνη κάτι που είναι απλά όμορφο θεωρώ πως έχει (καλώς) περάσει καιρό τώρα
Κατά διαστήματα έχεις εμπνευστεί από άλλα μεγάλα έργα της παγκόσμιας σκηνής, όπως η σειρά που δημιούργησες – και με εντυπωσίασε ιδιαίτερα, βασισμένη στην Μεταμόρφωση του Κάφκα. Υπάρχουν συχνά έργα τέχνης κάθε είδους τα οποία λειτουργούν ως κινητήριος μοχλός στα δικά σου έργα; Αν ναι θα ήθελες να μας μιλήσεις για κάποια απο αυτά;
Πάρα πολλά! Η ζωή μου θα ήταν κυριολεκτικά άδεια χωρίς την τέχνη άλλων. Πράγματι, η Μεταμόρφωση είναι από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία, αγαπώ πολύ τον Κάφκα, αλλά και τον Πλάτωνα, τον Κίρχνερ και τον Γουίλιαμ Κέντριτζ, τον Μάρτιν Μακ Ντόνα και τον Καββαδία, τον Τομ Γιόρκ και την Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Σε πρώτη ανάγνωση θα σου μοιάζουν ασύνδετοι, και μάλλον είναι! Μα όλοι τους χαρακτηρίζονται πάνω απ’ όλα για την συνέπειά τους, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για μένα. Όσον αφορά την ιδέα της συνεργασίας στην τέχνη, είναι κάτι που βρίσκω σχεδόν ιερό και γι’ αυτό αγαπώ πολύ τη δημιουργία artwork για βιβλία, μουσική, θέατρο, κλπ.
- Μέσα από τα έργα σου γίνεται έντονη αναφορά στην παιδικότητα και στην παιδική ηλικία γενικότερα; Θεωρείς ότι η παιδική ηλικία είναι το πιο σημαντικό σημείο αναφοράς στην ζωή ενός ατόμου που γυρνάει ξανά & ξανά σε αυτή για να ανακαλύψει τον ίδιο και τον κόσμο γύρω του;Τι ρόλο παίζει το όνειρο στα έργα σου;
Υποθέτω πως κατ’αρχήν εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύει κανείς την παιδικότητα. Για μένα η παιδικότητα δεν είναι απαραίτητα συνδεδεμένη με την παιδική ηλικία. Ή δεν θα έπρεπε να είναι! Για παράδειγμα θεωρώ απίστευτα σημαντικό προσόν την περιέργεια, την παρατηρητικότητα και αυτή την διαρκή “ανησυχία” που έχουν συνήθως τα παιδιά. Επίσης με συγκινεί ιδιαίτερα ο τόσο έντονος τρόπος με τον οποίο βιώνουν και εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
Μεγαλώνοντας μαθαίνουμε να είμαστε πιο συγκρατημένοι και τελικά συχνά καταλήγουμε απαθείς. Από κει και πέρα ορισμένοι δημιουργοί μπορεί σε πρώτη ανάγνωση να μοιάζει πως απευθύνονται σε παιδιά, αλλά στην πραγματικότητα το κοινό τους είναι πολύ ευρύτερο από αυτό, όπως συμβαίνει π.χ. στη Φάρμα των Ζώων του Όργουελ ή ακόμη και στον Μικρό Πρίγκιπα ή στην Αλίκη στην Χώρα των Θαυμάτων. Μερικές φορές το να ντύσεις με παιδικό “μανδύα” σκέψεις και ιδέες που εύκολα ερμηνεύονται ως αφελείς ή παιδικές, ίσως είναι ένας πιο εύκολος τρόπος για να τις επικοινωνήσεις. Αυτός πιστεύω είναι ένας λόγος που η δουλειά μου μερικές φορές φαίνεται να αφορά την παιδική ηλικία.
Τι ρόλο παίζει το όνειρο στα έργα σου;
Τον ίδιο που παίζει και στη ζωή μου, τεράστιο!
Ελπίς, λέει ο Αριστοτέλης, εστί εγρηγορότος ενύπνιον («Το όνειρο ενός ξύπνιου»). Χωρίς όνειρα, τα κίνητρά μας για πράξη ακυρώνονται. Και με την ρεαλιστική έννοια όμως τα όνειρα είναι μικρά παράδοξα που μας υπενθυμίζουν πόσο μαγική είναι η ζωή και πόσο επείγον είναι να την ζήσουμε.
Ας μην το ξεχνάμε!
Συνέντευξη:Αγγελική Κερπιτσοπούλου
Η Αγγελική Κερπιτσοπούλου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Θεωρητικός της τέχνης και των Νέων Μέσων και Ψηφιακής Κουλτούρας. Κύρια ενδιαφέροντα των ερευνητικών της εργασιών είναι η αναζήτηση του είναι του κάθε πράγματος ή έννοιας, καθώς και η κοινωνική αλλαγή τόσο μέσα από την τέχνη όσο και από τα νέα μέσα.
Πρόσφατα ξεκίνησε τις σπουδές της στο τμήμα Μουσειολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμού του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
