ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΕΘΑΝΗ : ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΧΟΥΝ ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ…
Συνέντευξη:Αγγελική Κερπιτσοπούλου
- Αρχικά, θα ήθελα να ρωτήσω πώς μια γυναίκα ασχολήθηκε με το game development σε τέτοιο βαθμό, ώστε να ιδρύσει και μια ελληνική εταιρεία που σχεδιάζει ηλεκτρονικά παιχνίδια, την Tenebra Studios;
Ανέκαθεν με ενθουσίαζε η τεχνολογία, τα παιχνίδια και τα arcade machines. Ωστόσο αρχικά δεν υπήρχε ξεκάθαρη ιδέα για το τι μας οδηγούσε να μάθουμε κώδικα, γραφικά ή οτιδήποτε άλλο σε μια εποχή που ούτως ή άλλως δεν υπήρχε εκπαίδευση για αυτά τα πράγματα στην Ελλάδα. Είναι αυτό το πάθος, η περιέργεια που σε οδηγεί να εξετάσεις ένα αντικείμενο χωρίς να περιμένεις ανταμοιβές ή αναγνώριση. Είχα πρόσβαση σε κονσόλες, υπολογιστές και παιχνίδια από πολύ νεαρή ηλικία, ωστόσο, δεν υπήρξε καμμία ιδιαίτερη παρότρυνση ή πίεση από το οικογενειακό μου περιβάλλον προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Δεδομένης της καριέρας που ακολούθησα αρχικά, μάλλον τους εξέπληξα θα έλεγα. Το 2006 πήρε μορφή η ιδέα για τη δημιουργία της δικής μας εταιρείας στον κλάδο των βιντεοπαιχνιδιών και του ψηφιακού διαδραστικού λογισμικού καθώς με τον συνέταιρό μου Θανάση Γεωργούλη νιώσαμε τις δυνατότητες που κρύβονταν σε αυτό το νέο μέσο και ότι ίσως μπορούσαμε να το διερευνήσουμε και να βρούμε την επιτυχία εκεί. Είμαστε πραγματικά αυτόφωτοι και εξ ολοκλήρου αυτοδημιούργητοι.
- Σε τι κοινό απευθύνεστε μέσα απο την Tenebra Studios; Υπάρχει στην Ελλάδα η υποδομή και η παιδεία εκέινη που θα στηρίξει μια τέτοια ιδέα;
Σε όλους. Δεν έχουμε ένα συγκεκριμένο κοινό, αναπτύσσουμε και εκπαιδευτικά και casual games και games γενικότερα.
Στην Ελλάδα υπάρχει η υποδομή και σιγά σιγά βελτιώνεται όλο και περισσότερο, με εκθέσεις, συνέδρια, hackathons, gamejams και προγράμματα σπουδών που ξεκίνησαν δειλά το 2016. Η Tenebra Studios υπήρξε αρωγός σε όλες αυτές τις προσπάθειες. Ωστόσο, δεν περιμένει κανείς από ένα πρόγραμμα σπουδών να γίνει game designer για RPGs. Στον τομέα μας, την τελική δουλειά οφείλει να την κάνει ο καθένας μόνος του. Το πρόγραμμα σπουδών παρέχει γενικές ιδέες και έπειτα με έρευνα, προσωπική αναζήτηση και προσπάθεια δημιουργείς το δικό σου σύνολο κανόνων πάνω στο θέμα που θες να ασχοληθείς.
- Πίσω απο ποιο γνωστό ψηφιακό παιχνίδι θα θέλατε αν μπορούσατε να είστε εσείς η δημιουργός και τι θεματική κρύβει η επόμενή σας δημιουργία;
Monkey Island series. Δεν μπορώ να επιλέξω ένα από την σειρά αλλά εάν έπρεπε να ξεχωρίσω κάποιο αυτό θα ήταν το The Curse of Monkey Island, καθώς για πρώτη φορά είδαμε τι μπορεί να γίνει σε ένα adventure game με το κατάλληλο budget, τρομερό art direction αλλά και τον σωστό τεχνικό τομέα. Τα δύο πρώτα παιχνίδια είναι all time classics, αλλά περιορίζονται τρόπον τινά από το γεγονός ότι κυκλοφόρησαν για dos και σε δισκέτες. Επομένως, τα γραφικά δεν μπορούν να είναι υψηλής ανάλυσης, η μουσική είναι midi, δεν υπάρχουν video, τα animations είναι περιορισμένα και δεν υπάρχει και το καταπληκτικό voice acting που έγινε συνώνυμο της σειράς με τον Dominic Armato στον επώνυμο ρόλο. Χαίρομαι πάρα πολύ δε που η σειρά απέκτησε ένα sequel που κανείς μας δεν περίμενε εν έτη 2022 και μάλιστα με τον Ron Gilbert στο τιμόνι.
Ως προς τις δικές μας δημιουργίες, τα τελευταία χρόνια λόγω κορωνοϊού απασχολούμαστε σε contract work επομένως οι θεματικές, το στυλ αλλά και οι πλατφόρμες με τις οποίες ασχολούμαστε, καθορίζονται λίγο πολύ από τους πελάτες μας.
- Υπάρχει ενα κατεστημένο αναφορικά με το gaming παγκοσμίως, το οποίο το θέλει ανδροκρατούμενο χώρο. Βιώσατε δυσκολίες και περιορισμούς λόγω του φύλου σας; Αν ναι ποιες και πώς τις αντιμετωπίσατε;
Η έλλειψη γυναικών στις νέες τεχνολογίες και το gaming ανήκει στο παρελθόν και ειδικά τα τελευταία 5 χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Οι περισσότερες εταιρείες τεχνολογίας απασχολούν γυναίκες σε θέσεις υψηλής ισχύος. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι γυναίκες είναι ανασφαλείς για τα προσόντα τους, δεν είναι σίγουρες ότι θα λάβουν την υποστήριξη που χρειάζεται ή θεωρούν ότι οδεύουν προς την αποτυχία. Ως εκ τούτου, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούν να κάνουν οι οργανισμοί για να προσελκύσουν και να κρατήσουν στους κόλπους τους ταλαντούχες γυναίκες είναι να αποτινάξουν τον σεξισμό και να προάγουν την ισότητα των φύλων στην αμοιβή, τις εμπειρίες και τις ευκαιρίες για επιτυχία.
Σε προσωπικό επίπεδο, το εργασιακό ήθος και η δυναμική προσωπικότητά μου δε δημιούργησε ποτέ εσφαλμένη εικόνα για το άτομό μου ή άφησε περιθώριο να με εκλάβει κάποιος ως ανίσχυρη ή ανίκανη. Για του λόγου το αληθές, το 2021 βραβεύθηκα από το British Council ως Επιχειρηματίας της Χρονιάς ανάμεσα σε 1500 υποψηφίους.
Ανεξαρτήτως φύλου, ως ιδρυτής και ιδιοκτήτης της εταιρείας, ο ρόλος και η ευθύνη που έχεις είναι να ηγηθείς της εταιρείας. Νομίζω ότι η ηγεσία μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Για μένα, ηγεσία είναι να συνεργάζεσαι με την εταιρεία για να αναπτύξεις ένα όραμα για το πού μπορείτε να πάτε και στη συνέχεια να θέσετε τα πράγματα στη θέση τους για να επιτύχετε αυτό το όραμα
Πιστεύω ακράδαντα ότι είναι σημαντικό για τις νεότερες γενιές να βλέπουν γυναίκες σε εξέχοντες ρόλους. Οι θετικές εικόνες ισχυρών, έξυπνων γυναικών που κάνουν αλλαγές στον κλάδο μας στέλνει το μήνυμα ότι οι ευκαιρίες είναι απεριόριστες, ανεξάρτητα από το φύλο. Είμαι αφοσιωμένη στην ενίσχυση της ισότητας, της διαφορετικότητας και της ένταξης.
- Υπάρχει ένας ολόκληρος κλάδος στα video games γνωστός ως Serious games ή Games for change. Είναι στα σχέδια σας ίσως και κάποια παιχνίδια τέτοιου περιεχομένου, τα οποία για πολλούς είναι αναγκαία σε εποχές όπως η σημερινή;
Η εταιρεία έχει αναπτύξει εκπαιδευτικά παιχνίδια για πρόσφυγες σε συνεργασία με τη ΜΚΟ HumanRights360, προκειμένου να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τις διαδικασίες του δημόσιου τομέα στη χώρα μας και για την Abbott Diabetes Care Hellas, ώστε να εκπαιδεύσει τους νέους για την ορθότερη αντιμετώπιση του διαβήτη Τύπου Ι. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχει δημιουργήσει μια εκπαιδευτική εμπειρία 360 VR (εικονικής πραγματικότητας) με στόχο τη γρήγορη λήψη αποφάσεων μετά από σεισμό και μια εφαρμογή VR που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την έγκαιρη και εύκολη διάγνωση της ήπιας γνωστικής ανεπάρκειας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Η Tenebra Studios έχει κυκλοφορήσει, επίσης, δωρεάν εκπαιδευτικό παιχνίδι για τον σχολικό εκφοβισμό το οποίο έχει βραβευθεί σε ευρωπαϊκό διαγωνισμό, καθώς και δωρεάν εκπαιδευτικό παιχνίδι που επιτρέπει στα παιδιά Δημοτικού να εξοικειωθούν με όρους θερικών επιστημών.
- Απο πού αντλείτε έμπνευση για τις δημιουργίες σας και πόσο δύσκολη είναι η διαδρομή απο την ιδέα ως την υλοποίηση αυτής στον συγκεκριμένο χώρο;
Η έμπνευση μπορεί να βρεθεί παντού, μια συζήτηση που έγινε στο γραφείο, ένα βιβλίο που διάβασα, μια ταινία ή σειρά που μου άρεσε, ένα άλλο παιχνίδι…Η διαδρομή, ωστόσο, από την ιδέα ως την υλοποίηση αυτής είναι πολύ δύσκολη και το κυριότερο κοστοβόρα. Για αυτόν το λόγο πολλά παιχνίδια ακυρώνονται ακόμα και στα τελικά στάδια της ανάπτυξής τους, αλλάζουν τελείως στην πορεία της δημιουργίας τους, δεν κυκλοφορούν ποτέ ή παραμένουν ιδέες. Παίζει ρόλο η εποχή, τι ζητάει το κοινό, ποιο είδος (genre) παιχνιδιού είναι αυτό που εγγυάται περισσότερες πωλήσεις. Στον τομέα μας, μιας και μιλάμε για indie gaming, έχουμε περισσότερη άνεση στην επιλογή θεμάτων αλλά και μεγαλύτερο flexibility στο τι θα υλοποιήσουμε καθώς δεν λογοδοτούμε σε επενδυτές. Παρόλα αυτά, το κόστος είναι μεγάλο και σε κάποιες περιπτώσεις απαγορευτικό.
- Πόσο σημαντικές είναι οι νέες τεχνολογίες στην καθημερινότητα μας; Ποιά τα μειονεκτήματα και ποια τα πλεονεκτήματα αυτών αναφορικά με τη χρήση τους από τους νέους ανθρώπους;
Είναι αδιαπραγμάτευτο ότι με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, οι άνθρωποι έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση στην πληροφορία και στην επικοινωνία. Παράλληλα, η σύγχρονη τεχνολογία παρέχει περισσότερες επιλογές κινητικότητας. Πλέον ο άνθρωπος μπορεί να ταξιδέψει πιο γρήγορα και πιο μακριά από ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία. Ως προς την εκπαίδευση, τα παιδιά έχουν πλέον πρόσβαση σε διαφορετικές μεθόδους και ελκυστικά εργαλεία μάθησης ακόμη και από το σπίτι. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ελαχιστοποίηση του ενεργειακού κόστους καθώς και τη μείωση των αποβλήτων. Πολυάριθμες βιομηχανίες στον ιατρικό και μεταποιητικό τομέα, στον γεωργικό τομέα και στον χρηματοπιστωτικό τομέα έχουν ευδοκιμήσει με τη χρήση της. Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες εξασφαλίζουν αυξημένη παραγωγή, αυξημένες ευκαιρίες απασχόλησης, ακόμη και καλύτερη διαχείριση χρημάτων. Η ασύρματη πρόσβαση στο Διαδίκτυο και η αποθήκευση στο cloud επέτρεψαν στους εργαζόμενους να έχουν πρόσβαση σε πόρους, εταιρικά προγράμματα και οποιεσδήποτε άλλες σχετικές πληροφορίες από οπουδήποτε. Ακόμη, η τεχνολογία στοχεύει στην καλύτερη αποδοτικότητα κόστους. Η τεχνολογία έχει επιτρέψει στους ανθρώπους να λειτουργούν σε μια οικονομία κλίμακας, είναι, επομένως, δυνατό να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο κάθε ατόμου, διατηρώντας ταυτόχρονα την οικονομική προσιτότητα και το κόστος. Ένα άλλο μεγάλο πλεονέκτημα των νέων τεχνολογιών είναι η βελτιωμένη αποδοτικότητα στις επιχειρήσεις, καθώς ολοκληρώνονται χρονοβόρες εργασίες σε λιγότερο χρόνο με τη χρήση διαφόρων λογισμικών, καθιστώντας την εργασία λιγότερο κουραστική. Τέλος, με την τεχνολογία υπήρξαν περισσότερες επιλογές για άτομα με αναπηρίες, εξασφαλίζοντας την εύκολη προσβασιμότητα για όλους.
Στον αντίποδα, πολλές τεχνολογίες είναι δαπανηρές, περιορίζοντας έτσι τον αριθμό των χρηστών, ενώ απαιτούν και επένδυση χρόνου. Αυτός ο περιορισμός δημιουργεί μια κοινωνική ανισορροπία όπου τα άτομα με οικονομική ευχέρεια έχουν πρόσβαση σε καλύτερες και δαπανηρές τεχνολογίες. Το ίδιο ισχύει και σε παγκόσμια κλίμακα, όπου προηγμένες οικονομίες θεωρούνται ως εκείνες που μπορούν να ενσωματώσουν και να αναπτύξουν νέες τεχνολογίες. Υπάρχει, επίσης, η διαθεσιμότητα και η δυνατότητα αναπαραγωγής προγραμμάτων που χρησιμοποιούνται για εκφοβισμό, αφαίρεση χρηματικών ποσών ή αναπαραγωγή ξένης πνευματικής ιδιοκτησίας. Με τις τεχνολογικές εξελίξεις, η ασφάλεια των δεδομένων μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα, ενώ υπάρχει διάθεση περιεχομένου χωρίς λογοκρισία. Τέλος, η τεχνολογία μπορεί να καταστεί εθιστική, δεδομένης της ευφορίας που σχετίζεται με τη χρήση της, όταν η τελευταία δεν είναι ορθή.
- Κλείνοντας θα μπορούσατε να αναφέρετε τρία παιχνίδια που αλλάξαν ριζικά τον τρόπο που βλέπετε τα πράγματα και τα συστήνετε ανεπιφύλακτα;
Αρχικά το Life is strange. Πρόκειται για ένα καταπληκτικό cinematic adventure game με ένα σενάριο που δεν σε αφήνει να βαρεθείς, πολύ character centric και με εξαιρετικά κοινωνικά μηνύματα.
Δεύτερον, το Hunted: The Demon’s Forge, ένα hidden gem όπως λένε πολλοί youtubers! Ένα παιχνίδι που πολλοί αγνόησαν ως επαναλαμβανόμενο και άμυαλο action rpg, ενώ στην πραγματικότητα όλα τα mechanics και το design δημιουργούν μια αξέχαστη εμπειρία. Προσωπικά είναι το καλύτερο coop experience που είχα ποτέ.
Και βέβαια, Uncharted series, μια σειρά που έφερε τη συνταγή του Tomb Raider στο σήμερα, με μοντέρνο σχεδιασμό, καταπληκτικούς χαρακτήρες και voice actors, πολύ ωραίο κοσμοπολίτικο σενάριο και settings, καταπληκτικό τεχνικό τομέα ακόμα και στο original PS3 και ας έπαιρνε φωτιά ή έκανε σαν τουρμπίνα αεροπλάνου μετά από 2 ώρες παιχνιδιού η κονσόλα!
Συνέντευξη:Αγγελική Κερπιτσοπούλου
Η Αγγελική Κερπιτσοπούλου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη.
Σπούδασε Θεωρητικός & Ιστορικός της τέχνης στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας και το πρώτο μεταπτυχιακό της στην Ψηφιακή Κουλτούρα & Νέα Μέσα στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης.
Πρόσφατα απέκτησε το δεύτερο Μεταπτυχιακο της Δίπλωμα στη Μουσειολογία & Διαχείριση Πολιτισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Κύρια ερευνητικά της ενδιαφέροντα είναι τόσο η κοινωνική αλλαγή μέσα από την τέχνη, όσο και αλληλεπίδραση των νέων τεχνολογιών σε αυτή και στο Νέο Μουσείο.